Reklama

Historia

Litwa/ Jan Józef Kasprzyk: prawda o zbrodni ponarskiej jest warunkiem budowania dobrych relacji polsko-litewskich

Prawda o zbrodni ponarskiej jest warunkiem, dzięki któremu możliwe jest budowania relacji polsko-litewskich. Aby te relacje były dobre Litwini muszą się zmierzyć ze swoją przeszłością - powiedział podczas Konferencji Ponarskiej w Wilnie szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk.

[ TEMATY ]

rocznica

Litwa

Zbrodnia w Ponarach

wikipedia/autor: Keith Ruffles na licencji Creative Commons

Polska kwatera wojenna w Ponarach

Polska kwatera wojenna w Ponarach

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W piątek w lesie ponarskim na Litwie odbyły się uroczystości upamiętniające 80. rocznicę zbrodni w Ponarach popełnionej w okresie okupacji niemieckiej na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej. Organizatorem uroczystości byli: Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Ambasada RP w Republice Litewskiej, Związek Polaków na Litwie i Stowarzyszenie Rodzina Ponarska.

Po uroczystościach w Domu Kultury Polskiej w Wilnie odbyła się Konferencja Ponarska.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

"Cieszę się, że po raz kolejny możemy oddać hołd tym, którzy zostali w lesie ponarskim zamordowani, że czynimy to w obecności ich rodzin. To świadectwo tego, że pamiętamy, bo na pamięci chcemy budować naszą tożsamość. Na pamięci, która wymaga prawdy. Prawda o zbrodni ponarskiej to jest też ten warunek, dzięki któremu możliwe jest budowanie relacji polsko-litewskich współcześnie i w przyszłości. Aby te relacje mogły być dobre Litwini muszą się zmierzyć ze swoją przeszłością, która w przypadku zbrodni ponarskiej była po prostu haniebna, żeby móc dalej współpracować, również w tym wymiarze, historycznym i nie tylko, niezbędne jest stanięcie w prawdzie i wtedy dopiero zamknięcie w tym wymiarze pojednawczym tego, co stało się 80 lat temu" - powiedział szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Reklama

Wskazał, że "obywatele II RP narodowości żydowskiej mordowani byli w Ponarach w imię tej całej, chorej, koncepcji narodowych socjalistów, iż są narody lepsze i gorsze i że te gorsze, skazane są na całkowite wyniszczenie, takie było założenie w stosunku do ludności żydowskiej".

Jak mówił, Polacy mieli najpierw stać się narodem niewolników, niezbędnym do tego, aby służyć "nadludziom", czyli Niemcom, a potem "podzielilibyśmy zapewne los taki, jaki Niemcy zgotowali Żydom". Dodał, że "by Polacy mogli stać się niewolnikami warunek był jeden, muszą przestać marzyć i myśleć o wolności". "Bo niewolnik, który się buntuje jest słabym niewolnikiem, a Niemcy doskonale wiedzieli, mając też doświadczenia z okresów zaborów, tak samo dobrze to wiedzieli Rosjanie, że mamy naturę wolnościową, że będziemy buntującym się niewolnikiem" - mówił minister Kasprzyk.

Wskazał, że "w pierwszej kolejności należało przywódców tego potencjalnego buntu pozbawić życia i to był powód, dla którego od września 1939 r. Niemcy i Sowieci oraz współpracujący z Niemcami Litwini i Ukraińcy, czynili wszystko, aby wyniszczyć elitę narodu polskiego". "Naród bez elity staje się trochę bezwolną masą, którą można na odpowiednie tory, w zależności od tego, jak polityka tego wymaga, wprowadzić" - podkreślił.

Reklama

"Polacy pozbawieni elity mieli stać się niewolnikami. To się nie udało. Nie udało się Niemcom, nie udało się to Rosjanom, nie udało się to współpracującym z Niemcami Litwinom i Ukraińcom. Nie udało, bo w nas jest ten gen wolności, który jest tak silny, że nawet pozbawieni elity, umieliśmy przetrwać, natomiast niestety straty wynikające z tego, że elity zostaliśmy pozbawieni, są tak naprawdę nie do nadrobienia" - zaznaczył szef UdSKiOR.

Podczas konferencji głos zabierała także prezes Stowarzyszenia Rodzina Ponarska dr Maria Wieloch, która opowiadała o swoim ojcu, Stanisławie Wielochu ps. Ryszard, szefie wywiadu na linii Wilno-Dyneburg, który został aresztowany i zamordowany w Ponarach najprawdopodobniej w lutym 1943 r.

Przekazała, że jej ojciec zginął za Ojczyznę zanim ona się urodziła. "Nigdy mnie nie zobaczył, nie przytulił, nie miałam możliwości poczuć jego wzroku na sobie, nie poznałam jego dłoni, głosu. Nie wiedząc, jakiej płci urodzi się jego drugie dziecko, obdarzył je czułą miłością, nazywając mnie Duszkiem. Jego nie było, a ja czytając więzienne listy przez całe swoje życie czuję jego obecność. Nie poznałam mojego taty, ale całe życie zastanawiałam się, jaki był, kim był, czemu i jakim ideom poświecił swoje życie" - podkreśliła.

"W miarę dorastania każde słowo, które tata tak świadomie zapisywał, a które przetrwały dzięki pieczołowitości mamy, razem z kilkoma zdjęciami, utrwalało się w naszych sercach i pamięci" - dodała.

Reklama

Zazczyła, że ojciec wybaczył swojemu koledze, który go zdradził. "Ja i moja rodzina również wybaczyliśmy jego oprawcom, za których modlimy się w czasie uroczystości ponarskich w Kwaterze Polskiej w Ponarach. Wierzę, że pamięć o moim tacie, jako ofierze Ponar wraz z innymi ofiarami tej strasznej zbrodni zostanie we wszystkich patriotycznych środowiskach, szczególnie na Litwie" - powiedziała.

Podczas konferencji wykład pt. "Inteligencja polska zamordowana w Ponarach" wygłosił także prof. Jarosław Wołkonowski. Zabierał głos również dyrektor wileńskiego Muzeum Historii Żydów im. Gaona dr Simonas Strelcovas.

Uroczystościom towarzyszy także wystawa ponarska w Domu Kultury Polskiej w Wilnie przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku.

Organizatorami Konferencji Ponarskiej było Stowarzyszenie Rodzina Ponarska. Współorganizatorami: Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Związek Polaków na Litwie, Ambasada RP w Wilnie. Partnerami byli: Dom Kultury Polskiej w Wilnie, Instytut Pamięci Narodowej, Fundacja Wspierająca Oświatę Polską Samostanowienie.

Patronatem honorowym objął konferencję prof. Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Reklama

Zbrodnią w Ponarach nazywane są zbiorowe egzekucje przeprowadzane przez okupantów niemieckich i ich litewskich kolaborantów w latach 1941–1944 nieopodal miejscowości Ponary pod Wilnem. Były one największą zbrodnią popełnioną w okresie okupacji niemieckiej na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej. Dokładna liczba ofiar pozostaje trudna do ustalenia ze względu na fakt, że w ostatnim okresie wojny Niemcy ekshumowali masowe groby i spalili większość zwłok. W literaturze przedmiotu szacowano ją zwykle na około 100 tys. osób, wśród nich ok. 60-70 tys. Żydów. Zabijano też Polaków, Litwinów, Romów i Rosjan.

Z Wilna Katarzyna Krzykowska (PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska

ksi/ aszw/

2023-09-22 20:46

Ocena: +2 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Praszka: 1. rocznica koronacji obrazu Kalwaryjskiej Matki Zawierzenia

[ TEMATY ]

rocznica

abp Wacław Depo

koronacja

Grzegorz Gadacz/TV Niedziela

„Przeżywając Nadzwyczajny Rok Miłosierdzia i ubogaceni maryjnym zanurzeniem wiary Ojca Świętego Franciszka na Jasnej Górze stajemy na „Makowym Wzgórzu” poświęconym Kalwaryjskiej Matce Zawierzenia, aby wpatrując się w oczy Maryi Kalwaryjskiej, do której oblicza przybliżył się Jej i Boży Syn potwierdzać nasz rodowód biorący swój początek z Boga” – mówił w homilii abp Wacław Depo, metropolita częstochowski, który 11 września przewodniczył Mszy św. w Sanktuarium Pasyjno-Maryjnym w Praszce, z racji pierwszej rocznicy koronacji obrazu Kalwaryjskiej Matki Zawierzenia.

Na uroczystości przybyło blisko 4 tys. pielgrzymów z archidiecezji częstochowskiej, ale również z diecezji sosnowieckiej, archidiecezji krakowskiej. Uczestnicy uroczystości rocznicowych modlili się m.in. za śp. abp. Zygmunta Zimowskiego.
CZYTAJ DALEJ

Jezu, spójrz dziś w moje oczy!

2025-06-12 09:51

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Karol Porwich/Niedziela

Rozważania do Ewangelii Mt 9, 18-26.

Poniedziałek, 7 lipca
CZYTAJ DALEJ

Eurostat: trzy czwarte rodzin nie ma dzieci

2025-07-07 16:49

[ TEMATY ]

rodzina

Adobe Stock

Nieco ponad trzy czwarte rodzin w Unii Europejskiej nie ma dzieci. Połowa z tych, które posiadały potomstwo, miała tylko jedno dziecko - wynika z danych opublikowanych dziś przez Eurostat.

W 2024 roku w UE były niemal 202 miliony rodzin. Nieco mniej niż jedna czwarta (23,6 proc.) miała dzieci podczas gdy ponad trzy czwarte (76,4 proc.) ich nie miało.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję