Reklama

Z Nauką na Ty

Śląski Wezuwiusz

Niedziela Ogólnopolska 35/2006, str. 26

Amfiteatr na południowym zboczu Góry Świętej Anny
Andrzej Murawski

Amfiteatr na południowym zboczu Góry Świętej Anny<br>Andrzej Murawski

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wulkany są zjawiskiem przyrodniczym niezwykle groźnym dla człowieka, ale też wzbudzającym powszechne zainteresowanie. W wyniku erupcji wulkanicznych na powierzchnię ziemi wydostają się olbrzymie ilości lawy, gazów oraz tzw. materiałów piroklastycznych (np. popioły i piasek wulkaniczny). Najbardziej znane wulkany w Europie znajdują się we Włoszech. Zapewne każdy słyszał o sycylijskiej Etnie lub Wezuwiuszu niedaleko Neapolu, którego erupcja z 79 r. po Chrystusie zniszczyła Pompeje.
Współcześnie na terenie Polski nie występują czynne wulkany. Gdybyśmy jednak cofnęli się w czasie o ponad 2 mln lat - do okresu geologicznego zwanego trzeciorzędem, to obszar Śląska prezentował się nieco inaczej niż dziś... Otóż w trzeciorzędzie na południu Polski w wyniku tzw. orogenezy alpejskiej zostały wypiętrzone Karpaty. Następstwem tych zmian było powstanie licznych szczelin uskokowych, którymi na powierzchnię ziemi wypływała lawa bazaltowa. Na Przedgórzu Sudeckim oraz Wyżynie Śląskiej utworzyły się liczne stożki wulkaniczne.
Z czasem wulkany wygasły. Jednak skutki ich obecności możemy obserwować na Śląsku do dzisiaj. Fragmenty kominów wulkanicznych, zbudowanych z bazaltu, tworzą bowiem w rzeźbie terenu samotne i odizolowane wzniesienia zwane nekami. Do najbardziej znanych należy Wilcza Góra niedaleko Złotoryi oraz Ostrzyca Proboszczowska, najwyższy szczyt Pogórza Kaczawskiego.
Przykładem fragmentu dawnego wulkanu jest najwyższy szczyt Wyżyny Śląskiej - Góra Świętej Anny (400 m n.p.m.). Wzniesienie to, będące częścią garbu Chełm, tworzą piaskowce wieku kredowego i wapienie, w które intrudował (wnikał) bazalt podczas trzeciorzędu. W wyniku eksploatacji bazaltu na południowym stoku wzniesienia powstał duży kamieniołom, obecnie zagospodarowany w formie amfiteatru, który może pomieścić nawet 60 tys. widzów. Góra Świętej Anny znana jest także jako miejsce pielgrzymkowe. Na szczycie znajduje się bowiem zespół klasztorny Franciszkanów z barokową bazyliką mniejszą.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2006-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Agonia św. ojca Pio. Jak cierpiał wielki święty?

[ TEMATY ]

O. Pio

św. Ojciec Pio

wyd. Esprit

Ojciec Pio za życia cierpiał przede wszystkim z oskarżeń, które wysuwano przeciwko niemu. Często płakał z tego powodu. Jego beatyfikacja stała się możliwa dzięki Janowi Pawłowi II. Kapucyna i Papieża Polaka łączyła wyjątkowo bliska więź – mówi uznany włoski dziennikarz Renzo Allegri, autor książki „Zniszczyć Świętego. Śledztwo w sprawie prześladowania ojca Pio”.

Jakie oskarżenia kierowano przeciwko ojcu Pio?
CZYTAJ DALEJ

Mjanma: biskup zaniepokojony nasilającą się przemocą wobec ludności cywilnej

2025-09-23 16:53

[ TEMATY ]

biskup

przemoc

Mjanma

ludność cywilna

Adobe Stock

Wojsko

Wojsko

Biskup diecezji Pyay w stanie Rakhine w zachodniej części Mjanmy, Peter Tin Wai, wyraził głębokie zaniepokojenie liczbą ofiar konfliktu między Armią Arakan (AA) a juntą wojskową. „Niewinni cywile są uwięzieni między dwiema walczącymi armiami” - poinformowała watykańska agencja misyjna Fides, powołując się na bp Wai.

Mjanma poważnie cierpi z powodu trwających konfliktów między różnymi grupami - głównie lokalnymi milicjami, które powstały w celu obrony społeczności wiejskich lub dzielnic miejskich przed przemocą wojskową w następstwie zamachu stanu z 1 lutego 2021 r. Ostatnio junta wojskowa zintensyfikowała ataki na Armię Etniczną Arakan, która kontroluje większość stanu Rakhine na zachodzie kraju - w tym 14 z 17 gmin.
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV pozdrowił pielgrzymów z Rumunii i Słowacji

2025-09-24 12:06

[ TEMATY ]

Słowacja

pielgrzymi

Rumunia

Papież Leon XIV

PAP

Papież Leon XIV

Papież Leon XIV

W dzisiejszej audiencji wzięli także udział przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego Rumunii a także uczestnicy XIX pielgrzymki Ordynariatu Sił Zbrojnych i Korpusów Zbrojnych Republiki Słowackiej.

Zwracając się do pielgrzymów z greckokatolickiej eparchii Maramureş i Brasova także delegacji senatorów, prawników, nauczycieli i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego Rumunii Ojciec Święty życzył im, aby ich wizyta w Rzymie umocniła ich wiarę, „abyście byli coraz bardziej wiarygodnymi świadkami Ewangelii w rodzinie i społeczeństwie”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję