Reklama

Królewskie arcydzieło w pełnym blasku

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W pracowni Konserwacji Metalu w Muzeum Narodowym w Krakowie od września ubiegłego roku prowadzone były konserwatorskie zabiegi przywracające dawny blask srebrnemu ołtarzowi z Kaplicy Zygmuntowskiej. Zdjęto m.in. wielowiekowe zabrudzenia i patynę i na nowo konserwatorzy wypolerowali XVI-wieczne arcydzieło sztuki zdobniczej, zabezpieczając je odpowiednimi werniksami.
Do końca lutego w Galerii Rzemiosła Artystycznego w Gmachu Głównym Muzeum po skończonej konserwacji ołtarz prezentowany jest publicznie. "To prawdziwe arcydzieło - mówi Wojciech Bochnak, kierownik pracowni Konserwacji Metalu Muzeum Narodowego w Krakowie. - Dla konserwatora praca nad tej klasy zabytkiem to prawdziwe wyzwanie, a zarazem wyróżnienie".
Ołtarz został ufundowany przez Zygmunta I Starego do znajdującej się przy katedrze na Wawelu Kaplicy Zygmuntowskiej, będącej rodowym mauzoleum Jagiellonów. Powstał w latach 1531-38 w norymberskiej pracowni złotnika Melchiora Baiera, który podpisał się na podstawie ołtarza. Przy powstaniu ołtarza współpracowało wielu znakomitych artystów. Wstępny projekt wykonał Hans Dürer - malarz osiadły na stałe w Krakowie, Peter Flötner - medalier, rzeźbiarz oraz Pankracy Lebenwolf - ludwisarz. Na zewnętrznych skrzydłach ołtarza malarską dekorację wykonał Georg Pencz (obecnie są one w konserwacji).
Ze srebra wysokiej próby, częściowo pozłacanego, został wykonany ołtarz liczący 220 cm wysokości, a na jego wykonanie zużyto ok. 120 kg srebra oraz złota do złoceń. Złotnik Melchior Baier za swoją pracę otrzymał gigantyczne na owe czasy honorarium - w 1535 r. wypłacona mu została zaliczka w trzech ratach w wysokości 5801 florenów i 8 groszy. Dla porównania - Michał Anioł za polichromie w Kaplicy Sykstyńskiej dostał tylko 3 tys. florenów, a za słynnego Dawida - jedynie 450 florenów.
Ołtarz jest tzw. pentaptykiem, czyli składa się z części środkowej stałej, zamykanej dwoma wykonanymi ze srebra ruchomymi skrzydłami oraz dwoma skrzydłami nieruchomymi (z dekoracją malarską), widocznymi po zamknięciu ruchomych skrzydeł. Treścią scen srebrnego ołtarza są wydarzenia z życia Najświętszej Maryi Panny od dzieciństwa aż do śmierci. Patrząc na ołtarz od podstawy, w pierwszej strefie ukazane jest Zwiastowanie, Boże Narodzenie, Obrzezanie. Tę ostatnią scenę konserwatorzy pozostawili na razie w pierwotnym stanie, tak jak wyglądał ołtarz przed konserwacją.
Środkowy pas to: Nawiedzenie św. Elżbiety przez Maryję, Hołd Trzech Króli i Spotkanie św. Joachimia ze św. Anną pod Złotą Bramą. Ostatni - trzeci pas ukazuje: Ofiarowanie Maryi w świątyni, Ofiarowanie Dzieciątka Jezus w świątyni i epizod z dzieciństwa Maryi. Całość ołtarza zwieńcza w szczytowym tympanonie scena Zaśnięcia Matki Bożej - a po bokach przedstawiono patronów Polski - św. Wojciecha i św. Stanisława.
"Jest to prawdziwe arcydzieło nie tylko ze względu na walory artystyczne - mówi Wojciech Bochnak. - Nawet dzisiaj nie jesteśmy w stanie odtworzyć sposobów, jakimi się posługiwali jego twórcy".
Oglądając z bliska ołtarz, fascynuje precyzja wykonanych detali, które dla modlących się przed ołtarzem były niewidoczne. Zdumiewają np. misternie wyrzeźbione ptaszki zamknięte w dwucentymetrowej klatce w scenie Ofiarowania Dzieciątka Jezus w Świątyni. Mają one nawet wykute oczy. Małe wizerunki królewskie: Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta u podstawy ołtarza są kunsztownymi misternymi odlewami zaskakującymi precyzją wykonania. Nawet nietypowe śruby spajające ołtarz zostały ponumerowane. Świadczy to, że twórcy tego arcydzieła poważnie traktowali swoją pracę.
Do naszych czasów ołtarz w Kaplicy Zygmuntowskiej przetrwał w bardzo dobrym stanie. Jedynie tylko Szwedzi zrabowali w czasie "potopu" jego zwieńczenie.
Olbrzymią pracę wykonali konserwatorzy z Muzeum Narodowego w Krakowie: Wojciech Bochnak, Anna Bogusz, Ryszard Perzanowski, Małgorzata Skwarczyńska, przywracając wawelskiemu arcydziełu jego pierwotny blask.
Na wawelskie wzgórze odnowiony ołtarz powróci jesienią, gdy dobiegnie końca remont wnętrza kaplicy i zakończy się konserwacja drewnianych ram oraz częś-ci malarskiej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

2024-06-14 07:30

[ TEMATY ]

rozważania

ks. Marek Studenski

Mat.prasowy

Czy kiedykolwiek słyszałeś o lekarzu, który potajemnie odprawiał sakramenty w najciemniejszych czasach stalinowskich represji? Poznaj niesamowitą historię doktora Henryka Mosinga – wybitnego epidemiologa, który poświęcił swoje życie walce z tyfusem plamistym, a jednocześnie tajnym kapłanem, odpuszczającym grzechy w ukryciu.

Metafora ziarnka gorczycy jest bardzo podobna do koncepcji efektu motyla. Wspólnie ilustrują one, jak małe działania mogą prowadzić do dużych i często nieprzewidywalnych skutków. W tej perspektywie zauważmy wartość nawet najdrobniejszych aktów wiary, odwagi i determinacji, które mogą przekształcić się w coś wielkiego i wpływowego.

CZYTAJ DALEJ

Zanim na boisku, najpierw przy ołtarzu

2024-06-15 09:35

ks. Łukasz Romańczuk

Do Brzegu przyjechały drużyny piłkarskie LSO z Archidiecezji Wrocławskiej, a także jedna z diecezji świdnickiej. Na boisku Stadionu Miejskiego w Brzegu, gdzie na co dzień trenuje Stal Brzeg do rywalizacji przystąpili zarówno ministranci jak i lektorzy i ceremoniarze. Zanim rozpoczęły się rozgrywki sportowe, wszyscy spotkali się na Eucharystii w kościele pw. Miłosierdzia Bożego.

Mszy świętej przewodniczył bp Maciej Małyga, który w homilii nawiązał do czytań mszalnych, w których Eliasz nakłada płaszcz Elizeuszowi. Wskazując na ten moment w Piśmie Świętym hierarcha porównał przekazanie płaszcza prorockiego do nałożenia koszulki piłkarskiej. To duża odpowiedzialność, wymagająca dyscypliny i zaangażowania. To powierzone zadanie, które należy wykonywać sumiennie i uczciwie. W związku z tym nie zabrakło także odniesienia do postawy fair-play zarówno na boisku piłkarski, jak i w życiu codziennym.

CZYTAJ DALEJ

Prezydent Andrzej Duda o bł. ks. Michale Rapaczu: wzór odwagi głoszenia prawdy nawet w obliczu prześladowań

2024-06-15 15:41

[ TEMATY ]

Andrzej Duda

Ks. Michał Rapacz

Karol Porwich/Niedziela

Prezydent Andrzej Duda

Prezydent Andrzej Duda

„Tragiczny los, jaki go spotkał, budzi głęboki smutek, ale jego posługa kapłańska i całe, niespełna 42-letnie, życie są wspaniałym świadectwem niezłomnego ducha. Ksiądz Michał Rapacz, który walczył o godność ludzką, stanowi wzór odwagi głoszenia prawdy nawet w obliczu prześladowań” - napisał prezydent Andrzej Duda w liście skierowanym do uczestników uroczystości beatyfikacyjnych proboszcza z Płok, które odbyły się dziś w krakowskich Łagiewnikach.

List w imieniu Andrzeja Dudy w Bazylice Bożego Miłosierdzia odczytał Zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta Piotr Ćwik. Prezydent zaznaczył, że dzisiejsza uroczystość w krakowskich Łagiewnikach przypomina o cierpieniach licznych polskich duchownych, zakonników i świeckich ludzi Kościoła prześladowanych w okresie komunizmu. „Męstwo i patriotyzm ks. Michała Rapacza stawiają go w długim rzędzie tych, którzy w duchowej walce o wolność zapłacili cenę najwyższą” - podkreślił prezydent wymieniając w tym kontekście także bł. ks. Jerzego Popiełuszkę, bł. ks. Władysława Findysza, bł. s. Marię Paschalis Jahn i jej 9 towarzyszek ze zgromadzenia elżbietanek.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję