Reklama

Świąteczna rozmowa z Olgą Bocheńską-Zawadzką

Niedziela Ogólnopolska 2/2002

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na zakończenie okresu Bożego Narodzenia proponujemy świąteczną rozmowę, którą Maria Wrzeszcz przeprowadziła z Olgą Bocheńską-Zawadzką ( urodzoną na początku minionego stulecia), jedyną siostrą trzech nieżyjących sławnych braci: Józefa (1902-1995) - dominikanina, filozofa, Aleksandra ( 1904-2001) - literata i publicysty oraz Adolfa (1909-1944) - literata, który poległ w bitwie pod Ankoną.

MARIA WRZESZCZ: - Serdecznie proszę, by zechciała Pani opowiedzieć, gdzie i jak spędzali święta Bożego Narodzenia Runio ( Józef), Olo, Olunia i Alo Bocheńscy?

OLGA BOCHEŃSKA-ZAWADZKA: - Moje dzieciństwo to czas do I wojny światowej, spędzony w majątku Ponikwa w Galicji, k. Brodów, w pięknej rezydencji na wzgórzu, położonej w parku angielskim i otoczonej stawami. Do dziś przechowuję widokówkę pałacu wykonaną na podstawie obrazu namalowanego przez Juliusza Kossaka, częstego gościa Ponikwy. Właśnie tam, wraz z moimi braćmi, przeżyłam najcudowniejsze wieczory wigilijne i święta Bożego Narodzenia, na które my, dzieci, czekaliśmy przez cały rok.
Na święta zjeżdżali krewni moich rodziców. Na wieczerzę wigilijną byli też zawsze zapraszani obaj proboszczowie Ponikwy - rzymskokatolicki i greckokatolicki. W sali jadalnej do ogromnego, rozsuwanego stołu zasiadało ok. dwudziestu osób. Pod obrusem - oczywiście - sianko, a na środku stołu - w miejscu, gdzie normalnie stały kwiaty - żłóbek z figurką Dzieciątka Jezus z wosku.

- Jakie potrawy przygotowywano na wieczerzę wigilijną?

- Podawano tradycyjne potrawy: barszcz z uszkami, ryby przyrządzone na rozmaite sposoby i kutię. Drzewka nie ubieraliśmy. Już dzień przed Wigilią drzwi do "Zimnego Salonu" były zamknięte i dzieci nie miały tam wstępu. Dopiero po skończonej wieczerzy wigilijnej rozlegał się dzwonek i wszyscy ruszali z sali jadalnej przez "Złoty Salon" (z klasycystycznym, wyłożonym marmurem kominkiem), salę bilardową do "Zimnego Salonu", gdzie jarzyła się w świetle mnóstwa świeczek i zimnych ogni ogromna choinka, sięgająca sufitu.
Rozlegał się śpiew kolędy Wśród nocnej ciszy i wszyscy przystępowali do dzielenia się opłatkiem i składania sobie życzeń. No i wreszcie nadchodził ten długo oczekiwany moment - prezenty!
Dostawaliśmy bardzo piękne podarki. Pamiętam dom dla lalek i miniaturową obórkę z siankiem za drabinką, z krówką i dojarką ze skopkiem na mleko. Runio dostał kiedyś taki model maszyny parowej, gdzie można było nalać wody do kotła, zapalić pod nim palnik spirytusowy i maszyna kręciła koło, puszczała dym i gwizdała.

- Czy uczestniczyliście w Pasterce?

- O ile pamiętam, to dorośli udawali się na Pasterkę do kościoła św. Józefa, ufundowanego w 1864 r. w Ponikwie przez moją babkę Olgę Dunin-Borkowską. My zostawaliśmy w domu.

- Niejedno dziecko i dziś cieszyłoby się z takich prezentów. Czy podczas I wojny równie hojnie Was obdarowywano? Czy zapamiętała Pani jakieś szczególne święta z tamtych czasów?

- Tak, gdyż największą radość z prezentów przeżyłam w Ponikwie właśnie podczas wojny, między jedną a drugą ucieczką. Na początku Adwentu nasza Matka weszła o nietypowej porze do pokoju dziecinnego i oświadczyła poważnie, że chce nam coś zaproponować. Po czym wyjaśniła, że na nadchodzące święta zaplanowała kupić prezenty za 25 koron dla każdego. Następnie dodała, że wobec tego, iż z powodu wojny jest bardzo dużo biedy i biskup krakowski książę Adam Stefan Sapieha założył Komitet, więc ona proponuje, abyśmy zrezygnowali z prezentów, a te pieniądze posłali do Komitetu Biskupiego na święta dla biednych dzieci. Zaakceptowaliśmy, oczywiście, tę propozycję i Runio wykaligrafował piękny list do księcia biskupa Sapiehy.
Nie bardzo jednak mogłam sobie wyobrazić choinkę, pod którą po raz pierwszy nie będzie prezentów. Ale kiedy drzwi się otworzyły, okazało się, że dla każdego z nas są pod choinką jakieś drobiazgi. Do dziś pamiętam ubożuchne książeczki do malowania, jakieś kredki i akwarelki. Naprawdę - to były najpiękniejsze prezenty.

- W 1932 r. wyszła Pani za mąż i musiała już sama zadbać o organizowanie świąt dla swojej rodziny. Jak sobie Pani z tym radziła, zwłaszcza podczas kolejnej wojny?

- W okresie po moim zamęściu, a przed II wojną światową spędzałam święta przeważnie w Ponikwie. W czasie wojny starałam się moim dzieciom i Nince (przygarniętej przeze mnie żydowskiej dziewczynce) urządzać jak najradośniejsze święta. Choć materialnie było ciężko, to udawało mi się stwarzać im nastrój świąteczny. Po upływie pięćdziesięciu lat Ninka opowiedziała mi Wigilię, którą do dziś serdecznie pamięta. Przypomniała mi, że na Gwiazdkę ona i obaj moi synowie otrzymali po piórniku z przyborami do pisania i dwuzłotową monetę, którą ona - pomimo różnych zmian miejsc pobytu - przechowywała na pamiątkę tamtych świąt, aż ktoś dorosły zauważył pieniążek i uznając to za objaw sknerstwa z jej strony, zabrał jej.

- Po wojnie znowu musieliście się tułać, aż trafiliście na Wybrzeże, gdzie przyszło Wam spędzić niejedne święta. Może garść wspomnień o tamtych czasach.

- Jedne święta szczególnie zapadły mi w pamięć. To było chyba w drugim roku po zakończeniu wojny. Mieszkaliśmy w Ustroniu Morskim. Mąż miał łódź i zajmował się łowieniem ryb, a ja uczyłam w szkole podstawowej. Pogoda przed świętami uniemożliwiała połowy, a pensja nauczycielska była raczej symboliczna. Zdawało się, że w Wigilię nie będzie co włożyć do garnka, nie mówiąc już o przystrojeniu drzewka, o prezentach i świątecznym jedzeniu. Aż tu nagle, w dzień przed Wigilią, wezwał mnie kierownik szkoły i pokazał wielką paczkę z międzynarodowej organizacji UNRRA. Zawartość paczki podzielił między wszystkich nauczycieli. Otrzymaliśmy wtedy konserwy, słodycze, kawę, herbatę, jakieś suche produkty, słowem - wszystko, czego potrzebowałam. Jak bardzo cieszyliśmy się z tego wszyscy!

- Gdzie teraz spędza Pani święta? Jakie one są?

- Od wielu lat święta spędzam u bratanka w Olsztyńskiem. Bardzo uroczyście się je tam obchodzi. Przygotowaniom do świąt towarzyszy szczególnie radosny nastrój ze względu na gromadkę siedmiorga dzieci. Przez kilka dni życie koncentruje się w kuchni, gdzie przyrządza się pyszności. Dzieci - oczywiście - we wszystkim uczestniczą. W dzień Wigilii od rana stroją choinkę, nakrywają odświętnie stół, w kominku płonie ogień. Przed rozpoczęciem wieczerzy wszyscy przynoszą prezenty i układają je pod choinką.
Potem wszyscy, odświętnie ubrani, gromadzą się wokół stołu. Pan domu - bratanek - odczytuje fragment Ewangelii o narodzeniu Pana Jezusa, dzielimy się opłatkiem, składamy sobie życzenia i spożywamy kolację. Rozlega się kolęda i dopiero po niej następuje długo oczekiwany moment otwierania paczek. Dzieci przez długie miesiące ciułają grosiki, żeby rodzicom i każdemu z rodzeństwa coś kupić. Podziwiam ich inwencję, bo potrafią każdemu wybrać to, co mu właśnie sprawi przyjemność. Wspaniały jest ten wieczór! Trudno oddać słowami panujący wówczas nastrój, dlatego też, mimo sędziwego wieku i dużej odległości, zawsze z radością tam jadę, by zanurzyć się w tej prawdziwie rodzinnej atmosferze.

- Gorąco dziękując za te najdawniejsze, dawne i ostatnie wspomnienia na temat Bożego Narodzenia, życzę Pani jeszcze wielu równie radośnie spędzonych świąt w gronie najbliższych.

- To ja jestem Pani wdzięczna za wywołanie fali wspomnień z dzieciństwa, które się we mnie obudziły pod wpływem Pani pytań. Pasują tutaj słowa Tetmajera: "Pamiętam ciche, jasne, złote dnie, co mi się dzisiaj cudnym zdają snem, bo był otwarty raj także i mnie w dzieciństwie snem".
Czytelnikom Niedzieli oraz Pani składam najserdeczniejsze życzenia wszystkiego, co naprawdę jest dobre i najlepsze dla duszy, a także i tych doczesnych rzeczy w obfitości życzę.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Watykański dyplomata: prostytucja nigdy nie powinna być postrzegana jako "godna" praca

2024-06-25 11:40

[ TEMATY ]

Watykan

Karol Porwich/Niedziela

Stały obserwator Stolicy Apostolskiej przy Biurze Narodów Zjednoczonych i Instytucji Specjalistycznych w Genewie podczas 56. regularnego spotkania Rady Praw Człowieka ONZ zdecydowanie potępił wykorzystywanie kobiet i dziewcząt poprzez prostytucję. „Prostytucja jest poważnym naruszeniem ludzkiej godności i podstawowych praw człowieka” - powiedział w arcybiskup Ettore Balestrero.

Przedstawiciel Stolicy Apostolskiej sprzeciwił się w szczególności trywializowaniu tego zjawiska jako tzw. „pracy seksualnej”. "Prostytucja nigdy nie powinna być postrzegana jako `godna` praca" - powiedział abp Balestrero, wyjaśniając stanowisko Kościoła. Jest to raczej nadużycie kosztem głównie kobiet i dziewcząt, które znajdują się w sytuacji ubóstwa i wielkiej bezbronności i wierzą, że nie mają innych możliwości. "Ci, którzy wykorzystują takie ofiary, tacy jak syndykaty przestępcze, handlarze ludźmi i inni, tragicznie traktują te kobiety jedynie jako niewyczerpane źródło nielegalnego i haniebnego zysku" - podkreślił abp Balestrero.

CZYTAJ DALEJ

Propagator Dzieła Bożego

2024-06-18 14:27

Niedziela Ogólnopolska 25/2024, str. 24

[ TEMATY ]

patron

es.wikipedia.org

Św. Josemaría Escrivá de Balaguer

Św. Josemaría Escrivá
de Balaguer

Założył jedną z największych instytucji kościelnych, której misją jest pokazywanie ludziom, jak mogą spotkać się z Bogiem w ich życiu zawodowym i prywatnym.

Święty Josemaría Escrivá de Balaguer poświęcił się dla Boga i bliźnich. Urodził się w Barbastro w Hiszpanii, w pobożnej i dobrze sytuowanej rodzinie. Rodzice ukształtowali jego niezachwianą wiarę i ufność w siłę modlitwy i Bożej Opatrzności. Gdy miał kilkanaście lat, zdecydował się zostać kapłanem, aby w ten sposób bardziej otworzyć się na wypełnianie woli Bożej. W 1925 r. Josemaría przyjął święcenia kapłańskie. 2 października 1928 r. w Madrycie, gdzie kontynuował studia doktoranckie, podczas rekolekcji przeżył wizję dzieła, do którego Bóg go powoływał – był to moment, w którym narodziła się idea założenia Opus Dei. Tak ideę tej organizacji określił św. Josemaría: „Powołanie do Opus Dei może otrzymać każda osoba, która pragnie się uświęcić we własnym stanie: będąc stanu wolnego, żyjąc w małżeństwie czy we wdowieństwie, będąc świeckim czy duchownym”. Resztę życia poświęcił na rozwijanie Opus Dei. W chwili jego śmierci organizacja działała na pięciu kontynentach i liczyła ponad 60 tys. osób.

CZYTAJ DALEJ

Abp Gänswein: usunięcie z Watykanu było gorzkim osobistym doświadczeniem

2024-06-26 09:58

[ TEMATY ]

Watykan

abp Gänswein

Włodzimierz Rędzioch

Arcybiskup Georg Gänswein postrzega swoją nominację na nuncjusza apostolskiego w krajach bałtyckich jako koniec swojego "wygnania". „Usunięcie z Watykanu przez papieża Franciszka było dla niego gorzkim osobistym doświadczeniem", powiedział były prywatny sekretarz papieża Benedykta XVI i emerytowany prefekt Domu Papieskiego niemieckiemu tygodnikowi "Die Tagespost" z Würzburga.

"Ale nie dałem się zniechęcić, miałem nadzieję i modliłem się, że pewnego dnia będzie na mnie czekać nowe zadanie. Teraz już jest. Bardzo możliwe, że za nominacją na nuncjusza apostolskiego kryje się boska logika, która wykorzystała papieską pedagogikę" - stwierdził.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję