Reklama

Duchowni diecezji chełmińskiej (72b)

Krzewiciel wiary i polskości (II)

Był „zasłużonym bardzo kapłanem, społecznikiem, patriotą” - czytamy w liście kondolencyjnym do siostry ks. kan. Leona Pellowskiego. Autor listu, ks. prof. inf. Franciszek Sawicki, w przedmowie do książki proboszcza z Dźwierzna wyraził podziw dla jego „stylu barwnego i ciepłego, który [budzi] w czytelnikach podziw dla wielkich prawd Objawienia Boskiego”

Niedziela toruńska 10/2012

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dnia 19 grudnia 1921 r. ks. Pellowski objął w Dźwierznie k. Chełmży parafię pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Tamże odnowił wnętrze kościoła, animował stowarzyszenia religijne, wśród nich bractwa: Żywego Różańca, Adoracji Przenajświętszego Sakramentu i powołał Stowarzyszenie Młodzieży Katolickiej. Jednocześnie nie ustawał w pracy organicznej, organizując mleczarnię, straż pożarną i kółko rolnicze. Był wizytatorem nauki religii w dekanacie chełmżyńskim; na rok przed wojną został jego dziekanem. W 1938 r. otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Katedralnej. Władze Rzeczypospolitej uhonorowały jego pracę dla Ojczyzny Krzyżem Niepodległości, Złotym Krzyżem Zasługi i orderem Polonia Restituta.
„Bóg jest miłością, dobrocią nieskończoną…” - tak rozpoczął cykl książek napisanych w zaciszu dźwierznieńskiej plebanii w latach 1928-32. Opublikował je własnym kosztem w wąbrzeskiej drukarni Władysława Szczuki. Posługę duszpasterską i społeczną łączył bowiem z krzewieniem prawd wiary, czyniąc to, jak sam wyjaśniał, „w przystępny sposób szczególnie dla świeckiej inteligencji, jak i kleru”. W krótkiej opinii zamieszczonej w pierwszej książce ks. Leona Pellowskiego „Świat aniołów i demonów” (Wąbrzeźno 1930) bp Stanisław W. Okoniewski wyraził autorowi „głębokie uznanie za zajęcie się tematem w literaturze naszej religijnej nie dość wyczerpanym”. W przedmowie do „Zagadnień życia pozagrobowego” (Dźwierzno 1935) ks. prof. Franciszek Sawicki, nie kryjąc uznania dla odwagi autora za podjęcie się tak trudnego zadania, pochwalił jego pracowitość i erudycję: „Co tylko istnieje pięknego na ziemi, wykorzystał do obrazowania życia wiecznego, zestawiając zarazem z mrówczą pilnością najcenniejsze myśli z literatury teologicznej, filozoficznej i poetyckiej”.
Sumę wiedzy teologicznej dotyczącej zagadnień etycznych zawarł ks. Pellowski w książce „Problem zła” (Wąbrzeźno 1931). To również hołd dla niezgłębionego Miłosierdzia Bożego, „które wyroki surowe łagodzi, hamuje, prolonguje, przekreśla”, stanowi nadzieję sprawiedliwych i grzeszników: „To samo słońce Miłości Bożej, które ogrzewa i oświeca synów sprawiedliwości, oświeca i synów grzechu, ten sam powiew wiosenny Boski nie tylko udziela zbawiennych natchnień synom Królestwa, ale ten sam powiew miłosierdzia wnika w duszę zatwardziałego grzesznika”. Autor przedstawia ohydę zła, demaskuje złudny urok grzechu, przestrzega przed jego konsekwencjami. Za najgorszy przejaw zła uważa wojnę. Adekwatne do grozy wojny wydawały się ks. Leonowi tylko odniesienia do Apokalipsy. „Minęły już lata, a słychać jeszcze w oddali galopujących władców, tratujących wszystko w sposób brutalny, okrutny, krwawy” - pisał o zakończonej przed dekadą I wojnie światowej. Nie minęła dekada, a przyszła druga, jeszcze straszniejsza, a problemu zła w postaci hitleryzmu ks. Pellowski doświadczył osobiście, doświadczył jego wikary, a w ostatnich miesiącach okupacji zło w najczarniejszej postaci zagościło w jego parafii.
„W Chełmży na dworcu zebrało się nas 70 mężczyzn, [wśród nich] najstarszy, siwy zgarbiony [70-letni] ks. kanonik Pellowski” - napisał ks. Wojciech Gajdus w książce „Nr 20998 opowiada”. Wszyscy stawili się 17 października 1939 r. o godz. 15 na wezwanie miejscowego szefa SS, skąd mieli być rzekomo przewiezieni do „obozu przeszkoleniowego”. Tymczasem czekało ich więzienie w toruńskim Forcie VII, później obóz, a niektórych doły śmierci w lesie koło Barbarki. Ks. Pellowski trafił do Stutthofu, skąd został uwolniony 20 grudnia. Ponowna poniewierka czekała go w wyniku drugiej fali aresztowań księży 9 września 1940 r. Więziono go w Toruniu, Gdańsku i jeszcze raz w Sztutthofie. W grudniu 1940 r. znowu został uwolniony, ale z nakazem wyjazdu do Generalnej Guberni. Opuścił zatem Dźwierzno i wraz z ks. Polikarpem Gulgowskim pojechał do Krakowa. Resztę okupacji obaj spędzili u ojców augustianów w podkrakowskim Prokocimiu.
Tymczasem w październiku 1939 r. prawdopodobnie w Szpęgawsku został rozstrzelany wikary z Dźwierzna ks. Wiktor Belczewski. Jesienią 1944 r. dosięgła parafię groza Sztutthofu, którego filię utworzono w Bocieniu. Na cmentarzu parafialnym w masowych grobach spoczywa od 1 tys. do 1,5 tys. więzionych tu i zamęczonych lub zamordowanych kobiet narodowości żydowskiej (por. Marian Rochniński, Jan Ruciński, „Tragiczny los żydowskich więźniarek…” „Głos z Torunia” nr 47/2007). Spełniły się więc słowa ks. Pellowskiego z książki „Problem zła”: „Wszędzie dokoła zgroza”.
Ks. Pellowski wrócił do swojej parafii zaraz po zakończeniu wojny, ponownie objął dekanat chełmżyński. 3 lata później, 4 czerwca 1948 r., zakończył pracowite życie w 55. roku kapłaństwa. Spoczął obok swoich poprzedników przy prastarej świątyni w Dźwierznie.

Dziękuję ks. Leszkowi Łobodzińskiemu, proboszczowi parafii Mariackiej w Dźwierznie, za współpracę oraz udostępnienie zdjęć i materiałów archiwalnych

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2012-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Tanzania: Biskupi ostrzegają księży przed angażowaniem się w politykę partyjną i kampanie wyborcze

2025-09-29 07:14

[ TEMATY ]

polityka

biskupi

Tanzania

kampanie wyborcze

Adobe Stock

Konferencja Episkopatu Tanzanii (TEC) wydała dyrektywę zakazującą księżom katolickim, siostrom zakonnym, braciom zakonnym i seminarzystom angażowania się w politykę partyjną lub kampanie wyborcze. Dyrektywa wzywa również duchownych i seminarzystów, aby nie nosili symboli partii politycznych.

Przewodniczący TEC biskup Wolfgang Pisa OFM Cap ogłosił to w homilii wygłoszonej podczas obchodów stulecia seminarium św. Pawła Apostoła w Kipalapala, położonego w archidiecezji Tabora.
CZYTAJ DALEJ

Bp Wojciech Osial: religia ma niezastąpioną rolę w wychowaniu

2025-09-28 19:35

[ TEMATY ]

religia

bp Wojciech Osial

religia w szkole

ks. Marek Weresa / Vatican Media

Bp Wojciech Osial

Bp Wojciech Osial

Podczas jubileuszowego spotkania katechetów w Rzymie bp Wojciech Osial, który towarzyszy pielgrzymom z Polski, podkreślił znaczenie katechezy w kształtowaniu młodego pokolenia. Wskazał na wyzwania, z jakimi mierzą się katecheci w Polsce, krytycznie odniósł się do decyzji władz o redukcji godzin religii w szkole oraz zaapelował o zachowanie nadziei w misji głoszenia Chrystusa.

Bp Wojciech Osial, przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski w rozmowie z mediami watykańskimi zaznaczył, że najważniejszym zadaniem katechetów pozostaje wprowadzanie młodych ludzi w świat wiary. „Na pierwszym miejscu jest wielka troska o wychowanie do wiary dzisiejszego człowieka” - podkreślił.
CZYTAJ DALEJ

Jubileusz w Łaskiej Kolegiacie

2025-09-29 08:41

[ TEMATY ]

archidiecezja łódzka

ks. Adrian Zimnowłocki

Matka Boża Łaska

Matka Boża Łaska

„Maryjo cudowna w łaskim kościele, któraś uzdrowiła chorych bardzo wiele. Ratuj nas Matko droga, do Ciebie strapieni przychodzim ze łzami. Matko Miłosierdzia przyczyń się za nami do wszechmocnego Boga” – tymi słowami wierni pozdrawiają Matkę Bożą w Łaskiej kolegiacie. Tegoroczna liturgia była szczególna, bo upamiętniała 20-lecie koronacji alabastrowej płaskorzeźby Matki Bożej z Dzieciątkiem, od wieków czczonej w tym miejscu.

Historia wizerunku sięga XVI w., kiedy to Prymas Polski abp Jan Łaski, przywiózł go z Rzymu wracając z obrad Soboru Laterańskiego V. Umieszczona obecnie w bocznej kaplicy płaskorzeźba szybko stała się celem pielgrzymek i modlitwy. Świadectwa łask i uzdrowień przyciągały i nadal przyciągają wiernych. Po kilkuset latach kultu, w 2005 roku, aktu koronacji dokonał kard. Józef Glemp, podkreślając duchową rangę łaskiego sanktuarium.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję