W Brzezinach, przy drodze biegnącej w kierunku wsi Witkowice czy Gałków na uboczu znajduje się niewielka drewniana budowla z białą przymurówką. Według tradycji wiódł tamtędy trakt handlowy z Wielkopolski i Kujaw do Piotrkowa a później dalej, do Krakowa. Idąc śladami historii, w 1502 roku staraniami podkomorzego łęczyckiego, Stanisława Lasockiego, zostali sprowadzeni właśnie tutaj księża misjonarze.
W XVI wieku pojawiła się na tym terenie murowana kaplica, z charakterystyczną amboną na zewnątrz, którą ufundował wojewoda podlaski, Stanisław Warszycki. W następnych stuleciach przebudowano stary kościół, zostawiając charakterystyczną murowaną część, w której obecnie znajduje się zakrystia, a ambona została przykryta drewnianą zabudową obecnego wizerunku kościoła. Bardzo prawdopodobne, że w tym czasie powstała także drewniana dzwonnica. Z upływem czasu budowla zaczęła popadać w ruinę. Z inicjatywy księdza Antoniego Szelewskiego, w 1859 roku przeprowadzono kapitalny remont świątyni oraz jej oszalowanie. W ciągu XX wieku zabiegi remontowe były przeprowadzane jeszcze dwukrotnie.
Działalność społeczna na rzecz renowacji
2004 rok to czas, kiedy powstaje Społeczny Komitet Odnowy kościoła św. Anny, mający na celu pomoc księdzu proboszczowi w zbieraniu funduszy i dbaniu o konserwację zabytku. Komitet poprzez rozmaitą organizację wydarzeń jak np. koncerty mniej lub bardziej znanych artystów, wspiera kościół św. Anny zapewniając niezbędną pomoc przy administrowaniu terenu. Na szczególną uwagę zasługuje „Ambasador Brzezin” Zbigniew Zamachowski, który swoim zaangażowaniem przyczynia się do ratowania zabytkowego kościoła poprzez zapraszanie na spotkania z lokalnymi mieszkańcami znanych aktorów w ramach programu „Zbigniew Zamachowski zaprasza do św. Anny”.
Od momentu, kiedy Społeczny Komitet Odnowy zajmuje się obiektem, wykonano szereg prac remontowych na całym jego terenie Odnowiona została zakrystia, ściany zewnętrzne i dzwonnica oraz fundamenty i podwaliny kościoła. Podczas remontów zostało odkrytych wiele niewidocznych, ale niezwykle cennych szczegółów architektonicznych. Po zdjęciu oszalowania okazało się, że do frontu kościoła przylegała dwuspadowa kruchta a od strony południowej dwa otwory okienne, które prawdopodobnie oświetlały część chóru, przeznaczoną dla wysoko postawionych książąt czy właścicieli ziemi.
Przy pracach związanych z zewnętrzną renowacją kościoła po raz pierwszy korzystano z funduszy Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi oraz po raz kolejny z pomocy finansowej Gminy Miasta Brzeziny. By umożliwić finansowanie remontów, Komitet postanowił rozprowadzać podczas odpustu św. Anny drewniany krzyż–cegiełkę, dużo mniejszy, wykonany z odzyskanych 300-letnich, zdrowych części podwalin kościoła. Inspiracją do umownie nazwanego „Krzyża św. Anny” był krzyż św. Andrzeja, który przybrał kształt litery V oraz krzyż z różańca wykonanego z kryształu górskiego, otrzymanego na pamiątkę od Pawła VI, kiedy Karol Wojtyła został kardynałem. Krzyż ma ponad metr wysokości i wisi na ścianie drewnianego kościoła.
Podróż do wnętrza świątyni
Gdy uniesie się wzrok, uwagę przykuwa umieszczony na belce tęczowej, rzeźbiony w drewnie, wizerunek Jezusa Ukrzyżowanego, którego wyjątkowo długie i szczupłe nogi świadczą o tym, że rzeźbiarz był świadomy, że figura będzie oglądana od dołu i celowo te proporcje nóg wydłużył. Widoczna krew Chrystusa jest w pierwszej kolejności rzeźbiona a następnie malowana. Na belce tęczowej widnieje jeszcze napis, który został przetłumaczony przez księdza Janusza Lewandowicza: "Tutaj mnie moja miłość przybiła na wysokim drzewie Tu mnie sama tylko miłość a nie moja wina udręczyła”, który staje się bardzo wymownym przesłaniem dla wszystkich odwiedzających kościół św. Anny.
Ołtarz, pochodzący z XVIII wieku otoczony jest legendą, że został przeniesiony z kościoła farnego na skutek pożaru, który nam miał miejsce. W ołtarzu znajduje się obraz świętej Anny, która naucza Maryję, datowany na 1884 rok. Podczas prac remontowych, odkryto, że pod wizerunkiem babci Jezusa znajduje się drugi obraz z 1662 roku, który w pierwotnej wersji był namalowany na desce, na którym na głowie Matki Bożej był diadem. Ten wizerunek został przykryty, w czasie zaborów rosyjskich, w których nikt poza carem nie mógł być królem. Istnieje legenda, która głosi, że miejscowi wierni zamówili obraz świętej Anny nauczającej Maryję i przykryli pierwotny obraz.
Na szczególną uwagę zasługuje także kamienna kropielnica - jedna z najstarszych w archidiecezji Łódzkiej, której szacowana data powstania określona jest na XV wiek. Charakterystyczne wyżłobienia to najprawdopodobniej ślady po ostrzeniu szabli. Podczas uroczystości ogłoszenia świętej Anny patronką Brzezin w 2014 roku, ufundowany został dzwon świętej Anny, umieszczony w oryginalnej drewnianej dzwonnicy, w której pierwotnie mieściły się dwa dzwony, przetopione na broń podczas II Wojny Światowej. Na zewnątrz kościoła, widoczne są fragmenty zachowanego bruku, mającego pierwotnie chronić przed bagnistymi, podmokłymi terenami – zostały one odkryte przy pracach architektonicznych i zachowane dla odwiedzających. Widoczna część ekspozycyjna murowanej kaplicy pokazuje różnorodność i kawałkami dobudowywano kolejne elementy.
Teraźniejszość i służba
Jest to kościół filialny parafii farnej Podwyższenia Świętego Krzyża, gdzie co niedzielę odprawiana jest poranna Eucharystia. Kościół pełni także funkcję patronalną – spotykają się tutaj podopieczni Klubu Wzajemnej Pomocy AA, harcerze oraz towarzystwo św. Brata Alberta. Urokliwy charakter wnętrza staje się też inspiracją do zawierania tutaj sakramentu małżeństwa. Parafii przyznano nagrodę Zabytek Zadbany – edycja 2013 w kategorii specjalnej – architektura i konstrukcje drewniane, którą otrzymała od Głównego Konserwatora Zabytków za prace przeprowadzone przy obiekcie.
