Abp Górzyński przypomina, że „w dotkniętych brakiem wolności Polakach coraz wyraźniej dojrzewała świadomość, że zniewolenie zewnętrzne narodu poprzedziło jego wewnętrzne zniewolenie”. W tej sytuacji w XIX stuleciu stopniowo dojrzewała świadomość wad narodowych i grzechów zniewalających całą narodową społeczność. Wyjaśnia, że wówczas uświadomiono sobie, że „na drodze do wolności nie wystarczy tylko walka z zaborcą, ale musi być także walka duchowa ze swoimi słabościami, połączona z duchową przemianą, czyli nawrócenie”.

Wydarzeniem, które wpisało się niezwykle mocno w proces odrodzenia duchowego i moralnego Polaków były objawienia Matki Bożej w Gietrzwałdzie na Warmii, trwające od 27 czerwca do 16 września 1877 r. W związku z tym – jak proponuje obecny metropolita warmiński: „w ramach obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości pragniemy przywołać gietrzwałdzkie orędzie Maryi, a w szczególności Jej wezwanie do modlitwy i do walki ze słabościami i wadami zniewalającymi naród (...) Pragniemy, aby dzisiaj przypominało nam ono na czym polega prawdziwa wolność i jak należy jej strzec”.

Dodaje, że „w świetle Maryjnego napomnienia sprzed 140-laty chcemy zapytać czy nie narażamy wolności Polski i wolności osobistej przez nasze wewnętrzne zniewolenia”.

W związku z tym, 30 czerwca w Gietrzwałdzie odbędzie wspólna celebracja sakramentu pokuty i pojednania poprzedzona rachunkiem sumienia, przeżyta w świetle gietrzwałdzkich objawień, pod hasłem: „Od wolności wewnętrznej do wolności zewnętrznej”.

„Wierzę, że pomoże nam to przeżyć świętowaną rocznicę niepodległości na miarę chrześcijanina, który historię naznaczoną Bożym działaniem uobecnia, by dzisiaj dać Bogu należną odpowiedź” – dodaje abp Górzyński.