Henryk Miłek (1878-1943) jest nowo odkrywanym kompozytorem, po niemal 80 latach całkowitego zapomnienia. Fundacja Maestro z Krakowa stara się przywrócić go polskiej kulturze – w tym celu uruchomiła całoroczny projekt, dzięki któremu, w 140. rocznicę urodzin Miłka, jego utwory zostaną zaprezentowane publiczności w aż 20 miejscach w całej Polsce (miejscach, a nie miastach, ponieważ wśród nich będą również, powiązane z życiem kompozytora, wsie).

Pierwsze wydarzenia Roku Miłka już za nami:

 odbyły się warsztaty filmowe o tematyce osnutej wokół życia i twórczości Miłka (również z jego muzyką w tle) – październik-listopad 2017;

 poświęcone Marszałkowi Piłsudskiemu pieśni Miłka zabrzmiały 5 grudnia 2017 w Operze Wrocławskiej;

 kilka preludiów jego preludiów organowych można było usłyszeć w olsztyńskiej Bazylice Konkatedralnej 8 grudnia 2017;

 9 grudnia 2017 odbył się koncert kolęd Miłka w Wawrzeńczycach pod Krakowem (to miejsce, gdzie kompozytor przyszedł na świat);

 jego „Msza Pasterska” została zaprezentowana 20 stycznia 2018 również w Wawrzeńczycach i powtórzona dzień później w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach.

Henryk Miłek pojawił się na Jasnej Górze w 1911 roku, za czasów 73. przeora o. Justyna Welońskiego. Przyjechał do Częstochowy z Kielc, gdzie wcześniej pracował jako organista Bazyliki Katedralnej. W klasztorze objął prestiżową funkcję dyrygenta Kapeli Jasnogórskiej, zespołu o nieprzerwanej wówczas tradycji, obejmującej ponad 300 lat.

Miłek, wraz z żoną Władysławą i 3-letnim synem Stasiem, zamieszkał w obrębie murów klasztornych, w tzw. Domu Muzykantów, tuż obok Bramy Lubomirskich.

Zaraz po objęciu swojej funkcji, dyrygent zabiera się intensywnie do pracy – sprawdza poziom muzyczny członków Kapeli, spisuje Memoriał o stanie zespołu oraz zaprowadza wzorową organizację prób i występów (przed jego przybyciem dyscyplina muzyków uległa znacznemu rozprężeniu).

Na kierujących Kapelą byli zwykle wybierani nie tylko pierwszorzędni dyrygenci, ale zarazem uzdolnieni kompozytorzy. W muzycznych zbiorach klasztoru znajduje się wiele utworów napisanych przez jasnogórskich kapelmistrzów, w tym utwory Henryka Miłka.

W przededniu I wojny światowej, ruch pielgrzmkowy osłabł na tyle, że Kapela musiała zostać rozwiązana, nie było środków na jej utrzymanie. Miłek – ostatni dyrygent zespołu – przenosi się do Łodzi.

Jasnogórski okres działalności kompozytora zaowocował nie tylko utworami religijnymi. W Częstochowie Henryk Miłek tworzy również wiele pieśni patriotycznych, a także operę dziecięcą „Żabi król”, która zyskała później wielką popularność.

Po Henryku Miłku pozostało ponad 100 kompozycji – przede wszystkim pisanych na chóry, którymi przez całe życie dyrygował. To muzyka wygodna do śpiewania, która i dziś podoba się wykonawcom.

W dotychczasowych koncertach wzięły udział zespoły – ARS Cantandi Chór Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu oraz Chór Opery Wrocławskiej (oba pod dyrekcją Anny Grabowskiej-Borys) i organiści – Filip Presseisen oraz Krzysztof Michałek.

20 stycznia 2018 r., w 140. – co do dnia – rocznicę urodzin kompozytora w kościele pw. św. Marii Magdaleny w Wawrzeńczycach została odsłonięta pamiątkowa tablica poświęcona kompozytorowi autorstwa warszawskiej rzeźbiarki Aleksandry Śmietany. Uroczystej mszy św. za duszę Henryka Miłka i jego żony Władysławy przewodniczył o. Włodzimierz Ogorzałek, opiekun chórów jasnogórskich.

Niebawem (10 lutego 2018, o godz. 19.) odbędzie się monograficzny koncert organowy – światowe prawykonanie przez Rościsława Wygranienkę 30 preludiów organowych Henryka Miłka w miechowskiej Bazylice Bożogrobców.

Rościsław Wygranienko

Koncertujący organista-wirtuoz, specjalizujący się w dawnej i romantycznej muzyce polskiej. Urodził się w 1978 r. w Symferopolu na Ukrainie. Ukończył, z wynikiem celującym, Akademię Muzyczną im. F. Chopina w Warszawie (klasa organów prof. Joachima Grubicha). Edukację uzupełniał u wielu znakomitych artystów, m.in.: Johannesa Gefferta, Bernharda Haasa, Martina Haselböcka, Edgara Krappa, Oliviera Latry, Jona Laukvika, Edith Picht-Axenfeld, Christophera Stembridge’a, Luigiego Ferdinando Tagliaviniego. Jest laureatem konkursów organowych: Międzynarodowego Festiwalu im. Stanisława Ormińskiego w Rumi – III nagroda (2001), I nagroda (2002); Międzynarodowego Konkursu Organowego w Saint-Maurice w Szwajcarii – I nagroda oraz Nagroda Kantonu Valais (2003); Międzynarodowego Konkursu Organowego im. Feliksa Nowowiejskiego w Poznaniu – I nagroda oraz Nagroda za najlepszą interpretację dzieła F. Nowowiejskiego (2005). Ma w dorobku wydane drukiem prace z dziedziny historii muzyki i wykonawstwa muzycznego, nagrania dla firmy DUX Recording Producers (jedna z płyt była nominowana do „Fryderyka” w 2006), liczne nagrania telewizyjne i radiowe (również dla Radia Suisse Romande i Radia Watykańskiego).

Dla Towarzystwa im. F. Nowowiejskiego nagrał Dumkę (światowe prawykonanie), V Symfonię Organową oraz finał z VI Symfonii Organowej Feliksa Nowowiejskiego (2006; dwupłytowy album CD „Feliks Nowowiejski znany i nieznany”). Na zamówienie Urzędu Miasta Szczecina nagrał płytę „Arcydzieła szczecińskiej muzyki organowej” (2015; w większości utwory dotychczas nieutrwalane).

Od lat prowadzi badania naukowe nad polską muzyką organową, propaguję ją w kraju i za granicą. W wydawnictwie Polihymnia opublikował, po raz pierwszy od 188 lat, unikatowy pomnik polskiej kultury muzycznej – Fugę na temat „Jeszcze Polska nie zginęła” Karola Kurpińskiego. Jako pierwszy w historii światowej fonografii nagrał w 2006 r. dla wydawnictwa Acte Préalable komplet utworów Adama z Wągrowca (†1629) i Petrusa de Drusina (†1611) oraz całą Warszawską Tabulaturę Organową (ok. 1680) na jednych z najstarszych zachowanych polskich organów w Kazimierzu Dolnym.

Współpracuje z wybitnymi wokalistami, instrumentalistami oraz zespołami (Małgorzata Armanowska, Iwona Hossa, Piotr Kusiewicz, Piotr Łykowski, Elżbieta Pańko, Juliusz Pietrachowicz, Justyna Reczeniedi, Stanisław Skoczyński, Krystyna Szostek-Radkowa, Ulrich von Wrochem, orkiestra symfoniczna Filharmonii Szczecińskiej i Filharmonii Lubelskiej, Białoruska Narodowa Orkiestra Kameralna, „Camerata Vistula”, Kwartet Podlaski, Fundacja Nowa Orkiestra Kameralna), zajmuje się również kameralistyką fortepianową oraz korepetycją operową. Rościsław Wygranienko był członkiem jury Konkursu Dawnej Polskiej Muzyki Organowej w Legnicy (2004) oraz Międzynarodowego Konkursu Organowego w Saint-Maurice w Szwajcarii (2009, 2011). Występuje na prestiżowych festiwalach w kilkunastu krajach Europy. Ma w repertuarze ponad 2000 utworów, w tym wiele współczesnych, jemu zadedykowanych (R. Twardowski, B. Konowalski, Z. Kozub). Od roku 2010 jest dyrektorem muzycznym i organistą Kościoła Anglikańskiego w Warszawie.

Więcej informacji o artyście można znaleźć na stronie www.concertorganist.eu.

Dalsze koncerty, organowe i chóralne, są zaplanowane m.in. w Częstochowie, Tarnowie, Kielcach, Sosnowcu, Łodzi i Pabianicach. Uwieńczeniem całorocznych wydarzeń będzie wydanie biografii i całości odnalezionej spuścizny kompozytorskiej Miłka a także zrealizowanie nagrań jego utworów.