Reklama

Obchody 80-lecia Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu

Niedziela toruńska 4/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W 2003 r. minęło 80 lat od chwili utworzenia toruńskiej Książnicy Kopernikańskiej (dawniej Książnicy Miejskiej im. Mikołaja Kopernika), pierwszej polskiej publicznej biblioteki naukowej na Pomorzu. Dwie daty są znamienne dla dziejów tej placówki: 19 lutego 1923 r. - dzień powołania do życia Biblioteki i 10 grudnia 1923 r., kiedy udostępniono czytelnikom połączone w jedną całość cztery doborowe, wzajemnie się uzupełniające księgozbiory toruńskie. Były one gromadzone na terenie miasta od XVI w. i należały niegdyś do najstarszych bibliotek miejscowych: gimnazjalnej i radzieckiej (magistrackiej) oraz Towarzystwa Naukowego i Towarzystwa „Coppernicus Verein für Wissenschaft und Kunst”. To właśnie ze zbiorów tych bibliotek pochodzą zachowane w Książnicy do dnia dzisiejszego bezcenne rękopisy i starodruki z okresu od XIV do XVIII w.
Uroczystości jubileuszowe rozpoczęły się 8 grudnia 2003 r. w salach toruńskiego Dworu Artusa. Patronat nad uroczystością sprawował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Powołano także Komitet Honorowy Obchodów Rocznicowych. W jego skład weszli: Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Przewodnicząca Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Biskup Toruński, Prezydent Miasta Torunia, Przewodniczący Rady Miasta Torunia, Rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Prezes Towarzystwa Naukowego w Toruniu oraz Kanclerz Loży Toruńskiej „Business Centre Club” i Prezes Zarządu Toruń-Pacific.
Na uroczystość przybyli pracownicy Biblioteki oraz liczni goście, wśród nich przedstawiciele władz państwowych, wojewódzkich i miejskich, bibliotekarze z innych placówek, sponsorzy, czytelnicy i przyjaciele, którzy na ręce Dyrektor składali wyrazy uznania dla dotychczasowej pracy Książnicy oraz gratulacje i serdeczne życzenia.
Senator Rzeczypospolitej Polskiej Dorota Kempka z okazji jubileuszu 80-lecia odznaczyła Książnicę Kopernikańską medalem Senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu.
Piękny prezent otrzymała szacowna Jubilatka od toruńskich radnych. 4 grudnia 2003 r. Rada Miasta Torunia podjęła uchwałę o nazwaniu odcinka alei 500-lecia, od ul. Krasińskiego do ul. Słowackiego, ulicą Alojzego Tujakowskiego, zasłużonego dyrektora Książnicy Miejskiej im. Mikołaja Kopernika w latach 1954-80.
Uczestnicy spotkania jubileuszowego mogli wysłuchać wykładu Nowe tendencje w polszczyźnie publicznej, który wygłosił znany językoznawca, prof. Jerzy Bralczyk.
Dużym zainteresowaniem cieszyły się wystawy przygotowane przez pracowników Biblioteki. Zaprezentowano na nich fragmenty cennej kolekcji starodruków ze zbiorów Książnicy. W siedzibie Biblioteki przy ul. Słowackiego 8 pokazano kolorową ekspozycję zatytułowaną Piękne zielniki, a w Dworze Artusa wystawę Postylle w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Postylle są to księgi religijne. Termin postilla powstał w okresie średniowiecza od łacińskich słów post illa verba, co w języku polskim znaczy „po owych słowach”. Taką formułą rozpoczynano komentarz do przedstawionego wcześniej tekstu biblijnego. Z czasem z dwóch pierwszych słów tej formuły post i illa powstał wyraz postilla (postylla) na oznaczenie kazania, a wraz z nadejściem reformacji w XVI w. - rocznika kazań. Kazania, zwane także wykładami, dawały omówienie i objaśniały Ewangelie zgodnie z poglądami Kościoła lub Zboru. Od XVI w. treści tych ksiąg podawane były w językach narodowych i w przystępnej formie, by „ułatwić prostym ludziom zrozumienie i zapamiętywanie myśli wyrażonych w kazaniach”. Najstarsze zachowane w zbiorach Książnicy edycje postylli zostały wydrukowane w Strasburgu u schyłku XV w. Autorami tych dzieł pisanych w języku łacińskim są uczeni mnisi: franciszkanin Mikołaj z Liry (zm. w 1340 r.) i dominikanin Guillerm z Paryża (zm. w 1437 r.).
W wieku XVI i XVII powstały natomiast pięknie ilustrowane drzeworytami pierwszorzędnych mistrzów postylle autorstwa Mikołaja Reja, Jakuba Wujka, Marcina Białobrzeskiego i Samuela Dambrowskiego. Na wystawie po raz pierwszy zaprezentowano publicznie także toruńską Postyllę z roku 1594, która za sprawą mecenasa Książnicy, firmy Toruń-Pacific, wróciła po ponad 400 latach do Torunia i po konserwacji, jako dar na 80. urodziny Biblioteki, trafiła do jej zbiorów.
Tego samego dnia, w godzinach popołudniowych, odbyła się sesja naukowa Postylle w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej, nawiązująca w tematyce wykładów do nowego nabytku Biblioteki. Referenci mówili m. in. o roli postylli w religii protestanckiej, o wyposażeniu edycji toruńskiej Postylli z roku 1594, o języku Postylli Jana Kalksteina z roku 1594 na tle innych postylli XVI w. i o konserwacji dzieła.
Wieczór zakończył koncert w wykonaniu oboisty Mateusza Kubańskiego i akordeonisty Stanisława Miłka.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Co nas dzieli niech nas łączy

2024-05-08 07:29

[ TEMATY ]

historia

felieton

Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

Samuel Pereira

Na początku chciałbym gorąco i serdecznie przywitać się z czytelnikami portalu „Niedziela”! Jestem zaszczycony tym, że mogę publikować na łamach portalu, który wyrósł w tradycji tygodnika, który za dwa lata obchodzić będzie swoje 100. urodziny i jest na stałe wpisany w polską historię.

W czasie II wojny światowej czasopismo „Niedziela”, a konkretnie jego nazwa została zawłaszczona przez Niemców na potrzeby dodatku do gadzinowego Kuriera Częstochowskiego, a powojenne aresztowanie redaktora naczelnego wznowionego pisma, ks. Antoniego Marchewkę to był tylko jeden z elementów prześladowań ze strony komunistów, których tygodnik „Niedziela” niesamowicie „uwierał”. Czym? Tym samym co dziś uwiera wrogów Kościoła Katolickiego: pomocą duchową i otuchą jaką otrzymywali Polacy, nauczaniem o zbawieniu, prawdzie i kłamstwie, złu i dobru oraz naturze ludzkiej. Ostatecznie w 1953 r. pismo zostało przez władze komunistyczne zawieszone, a w latach 80. ubiegłego tygodnik było wielokrotnie obiektem ingerencji cenzorskich.

CZYTAJ DALEJ

Franciszek: dzisiejszy świat potrzebuje nadziei

2024-05-08 09:30

[ TEMATY ]

Franciszek

PAP

O teologalnej cnocie nadziei, której tak bardzo potrzebuje dzisiejszy świat, cechującej ludzi, których serce jest młode mówił papież podczas dzisiejszej audiencji ogólnej.

Ojciec Święty przytoczył definicję nadziei zawartą w Katechizmie Kościoła Katolickiego, wskazującą, że dzięki niej „pragniemy jako naszego szczęścia Królestwa niebieskiego i życia wiecznego”. Zaznaczył, że odpowiada ona na najważniejsze pytania o sens naszego życia oraz pozwala żyć w teraźniejszości. Dodał, że chrześcijanin posiada nadzieję nie z powodu własnych zasług, lecz ze względu na Chrystusa, który umarł, zmartwychwstał i dał nam swojego Ducha. Jest ona darem, który pochodzi wprost od Boga.

CZYTAJ DALEJ

Lednica i Festiwal Życia w Kokotku – dwa największe w Polsce wydarzenia katolickie dla młodzieży łączą siły

„Wracaj do domu” - to wspólne hasło, które towarzyszyć będzie dwom największym wydarzeniom katolickim organizowanym dla młodzieży w Polsce - Spotkaniu Lednica 2000 oraz Festiwalowi Życia w Kokotku. Dom to nie tylko ściany ale i relacje. To właśnie odkrywanie i budowanie relacji oraz doświadczanie Kościoła, jako domu, do którego można wracać - będzie tematem spotkań zaplanowanych 1 czerwca oraz od 8 do 14 lipca br. O idei i szczegółach programu tegorocznej „Lednicy” mówili uczestnicy konferencji prasowej, która odbyła się dziś w Sekretariacie KEP w Warszawie.

28. Ogólnopolskie Spotkanie Młodych LEDNICA 2000 organizowane przez Dominikańską Fundację Lednica 2000 odbędzie się 1 czerwca br. na Polach Lednickich. Od 8 do 14 lipca br. trwać będzie z kolei Festiwal Życia, organizowany przez Oblackie Duszpasterstwo Młodzieży NINIWA. Jak wyjaśnił bp Grzegorz Suchodolski, przewodniczący Rady KEP ds. Duszpasterstwa Młodzieży, zarówno o. Tomasz Nowak OP, duszpasterz Lednicy, jak i o. Tomasz Maniura OMI, odpowiedzialny za Oblackie Centrum Młodzieży NINIWA współpracują w ramach tej Rady, która łączy różne inicjatywy i osoby zaangażowane na rzecz młodych. - Widzimy, że razem możemy zrobić więcej i skuteczniej - podkreślił.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję