Red. Lidia Dudkiewicz: - Wiadomo, że człowiek domaga się poszanowania własnych praw, w tym także respektowania swojej wolności: Czy jednak w tym względzie nie ma zagrożeń?

Br. Stanisław Rybicki FSC: - Wiemy, że w imię postulowania osobistych i ogólnoludzkich praw, w tym prawa do wolności, popełniano w przeszłości i popełnia się obecnie wiele wykroczeń. Nietrudno dostrzec, że wolność nie jest tym samym co samowola, że bez poszanowania własnych praw i praw drugiego człowieka, jako jednostki i jako społeczeństwa czy narodu, ludzie błądzili i błądzą. Człowiek jest o tyle wolny, jego prawa o tyle są wartością pozytywną, o ile podlega temu, co prawdziwie kocha. Godność człowieka wymaga, by działał zgodnie z obowiązującymi prawami. Chodzi o to, by człowiek chciał być sobą, by jego postępowanie było podporządkowane obowiązującym prawom. Prawdziwą wolność osiąga się przez posłuszeństwo względem nadrzędnego prawa dyktowanego przez dobrze uformowane sumienie.

- Prosty stąd wniosek, że do takiej postawy dochodzi się przez należyte wychowanie w rodzinie, w szkole, w społeczeństwie. Co jest jego sednem?

- Człowiek już od młodości powinien sam siebie zobowiązywać do przestrzegania praw we własnym życiu i do poszanowania praw drugich ludzi. Jeżeli wychowanek zrozumie, że prawodawca również podlega obowiązującym normom, że nie jest siłą despotyczną, będzie skłonny podporządkować się, dla wspólnego dobra, ustanowionemu ładowi moralnemu, społecznemu, cywilizacyjnemu, a przede wszystkim religijnemu, przez Pana Boga danemu. O tym właśnie mówić nam powinno dobrze uformowane sumienie.
Nie ma autentycznej wolności bez respektowania cudzej wolności, cudzych praw. Autorytet, będący gwarantem praw i wolności, i sama wolność, tak bardzo przez ludzi ceniona, wzajemnie się warunkują. Wolność bez poszanowania prawa przeobraziłaby się w anarchię, zaś przesadne stosowanie litery prawa, bez respektowania ducha wolności, doprowadziłoby do tyranii, do alienacji godności człowieka. Wychowanie do przestrzegania norm, zasad, reguł postępowania ubezpiecza człowieka tak, jak kodeks prawa drogowego. Niechaj te przepisy staną się dla młodych i dla dorosłych czynnikiem wybranym dobrowolnie dzięki wychowaniu i samowychowaniu.

- Dziękuję za rozmowę.