Reklama

Najstarsza Nekropolia Rzeszowa 1792-1909

Niedziela rzeszowska 44/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stary Cmentarz w Rzeszowie został otwarty w 1792 r. na mocy cesarskiego dekretu, który zakazywał chowania zmarłych na cmentarzach przykościelnych (kościół farny) i nakazywał zakładanie nowych poza obrębem miast. Obszar obecnego cmentarza, który od jego zamknięcia w 1909 r. nazywany jest Starym Cmentarzem, w XVIII w. znajdował się na obrzeżach Rzeszowa, obok kościoła Świętego Ducha (obecnie Świętej Trójcy), na terenie ogrodu należącego do szpitala dla ubogich.
Do dziś zachowały się 622 groby (kamienne i ziemne) o dużych walorach artystycznych i zabytkowych. Spoczywają tu uczestnicy polskich powstań narodowych: kościuszkowskiego, listopadowego i styczniowego; mieszkańcy Rzeszowa: (Jacenty Gałęzowski, Wiktor Adam Zbyszewski, ks. Feliks Dymnicki), a także ofiary II wojny światowej.
Stary Cmentarz nie zawsze był traktowany jak miejsce święte. Podczas niemieckiej okupacji, a także długo po jej zakończeniu był obiektem grabieży i dewastacji, a decyzją władz okresu komunistycznego został przeznaczony do likwidacji w celu utworzenia parku. Jednak sprzeciw instytucji kultury, społeczeństwa na czele z Włodzimierzem Kozło udaremniło wykonanie tego projektu. W 1968 r. cały kompleks cmentarny został wpisany do rejestru dóbr kultury i podlega ochronie prawnej.
Ta najstarsza istniejąca rzeszowska nekropolia od wielu lat czekała na wykonanie pilnych prac konserwatorskich, a troska o cmentarz opierała się głównie na pracy społecznej. Znaczne ożywienie prac konserwatorskich przy zabytkowych nagrobkach nastąpiło w latach 80. i na początku lat 90. Kolejny kryzys to rok 1996, kiedy to zmarł długoletni społeczny opiekun Starego Cmentarza Włodzimierz Kozło.
Z inicjatywy córki Zmarłego, Wiktorii Helwin, powołane zostało do życia w 2001 r. Stowarzyszenie Opieki nad Starym Cmentarzem nazwane imieniem obrońcy i wieloletniego opiekuna tej nekropolii. Statutowym celem Stowarzyszenia jest ochrona substancji zabytkowej istniejącej na cmentarzu, a także przywrócenie należytego wyglądu i szacunku godnego tej najstarszej zachowanej nekropolii naszego miasta.
Założenia Stowarzyszenia współpracującego z Urzędem Miasta, Służbą Ochrony Zabytków, Miejskim Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej w dużej mierze realizowane są na bieżąco. Przede wszystkim wznowiono prace konserwatorskie przy zabytkowych nagrobkach, zmieniono nawierzchnię głównej alei i alejki bocznej południowej, poprawiono chylące się ogrodzenie od ul. Spytka Ligęzy. Ponadto z trzech zaniedbanych mogił ziemnych utworzono jeden duży grób zbiorowy Ofiar II wojny światowej z września 1939 r. i przełomu lipca-sierpnia 1944 r. (łącznie 89 osób), które dotąd spoczywały jako bezimienne. Wśród nich jest ks. Jan Szczerbiński, ofiara bombardowania ul. Zygmuntowskiej. Przy tym grobie 2 listopada po Mszy św. o godz. 17.00, w czasie procesji, zostanie odprawiona modlitwa. Stowarzyszenie zaprasza również wszystkich mieszkańców do udziału w pierwszej rzeszowskiej kweście na rzecz ratowania pomników nagrobnych, która odbędzie się 1 i 2 listopada br. na terenie Starego Cmentarza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

[ TEMATY ]

litania loretańska

Adobe Stock

Litania Loretańska to jeden z symboli miesiąca Maja. Jest ona także nazywana „modlitwą szturmową”. Klamrą kończąca litanię są wezwania rozpoczynające się od słowa ,,Królowo”. Czy to nie powinno nam przypominać kim dla nas jest Matka Boża, jaką ważną rolę odgrywa w naszym życiu?

KRÓLOWO ANIOŁÓW

CZYTAJ DALEJ

Wołam Twoje Imię, Matko… Śladami „Polskiej litanii” ks. Jana Twardowskiego

2024-04-30 21:00

[ TEMATY ]

Rozważania majowe

Wołam Twoje Imię, Matko…

Artur Stelmasiak

Najpiękniejszy miesiąc maj, Twoim Matko jest od lat – śpiewamy w jednej z pieśni. I oto po raz kolejny w naszym życiu, swoje podwoje otwiera przed nami ten szczególny miesiąc, tak pięknie wpisujący się w maryjną pobożność Polskiego Narodu.

Jak kraj długi i szeroki, ze wszystkich świątyń, chat, przydrożnych krzyży i kapliczek popłynie śpiew litanii loretańskiej. Tak bardzo przyzwyczailiśmy się wołać do Maryi, bo przecież to nasza Matka, nasza Królowa. Dla wielu z nas Maryja jest prawdziwą powierniczką, Przyjaciółką, z którą rozmawiamy w modlitwie, powierzając Jej swoje sekrety, trudności, pragnienia i radości. Ileż tego wszystkiego się uzbierało i ile jeszcze będzie? Tak wiele spraw każdego dnia składamy w Jej matczynych dłoniach. Ktoś słusznie kiedyś zauważył, że „z maryjną pieśnią na ustach, lżej idzie się przez życie”. Niech więc śpiew litanii loretańskiej uczyni nasze życie lżejszym, zwłaszcza w przypadku chorób, cierpień, problemów i trudnych sytuacji, których po ludzku nie dajemy rady unieść. Powierzajmy wszystkie sprawy naszego życia wstawiennictwu Najświętszej Maryi Panny. Niech naszym przewodnikiem po majowych rozważaniach będzie ks. Jan Twardowski, który w „Polskiej litanii” opiewa cześć i miłość Matki Najświętszej, czczonej w tylu sanktuariach rozsianych po naszej ojczystej ziemi.

CZYTAJ DALEJ

Spotkanie przyjaciół

2024-05-02 09:15

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

– Razem ze Wspólnotą seminaryjną dziękuję wam moi drodzy za ogromną życzliwość. „Dzień otwartej furty” jest znakiem tej wdzięczności – mówił bp Krzysztof Nitkiewicz.

Po raz XXII sandomierskie seminarium otwarło swoje podwoje dla starszych i młodszych, którzy przybyli z różnych parafii z diecezji wraz ze swoimi duszpasterzami. Seminarium odwiedziły osoby działające w parafialnych kołach przyjaciół, mieszkańcy miasta oraz turyści. W seminaryjnych ogrodach dla każdego przygotowano moc niespodzianek, zaś w gmachu uczelni można było obejrzeć wystawę misyjną.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję