Czas ludzi niepokornych. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność i inne ugrupowania niezależne w Toruniu i Regionie Toruńskim (13 XII 1981 - 4 VI 1989)
- to tytuł obszernej publikacji autorstwa dr. Wojciecha Polaka, pracownika Instytutu historii i Archiwistyki UMK w Toruniu. 16 czerwca promocja tej książki zgromadziła w auli
UMK liczne grono osób zainteresowanych jej treścią, wśród nich z pewnością też wielu bezpośrednich uczestników wydarzeń opisywanych w opracowaniu dr. Polaka.
W imieniu organizatorów powitali przybyłych rektor UMK - prof. Jan Kopcewicz i poseł na Sejm RP Antoni Mężydło. Rektor UMK powiedział m.in., że prezentowana książka jest potrzebna Toruniowi,
uniwersytetowi, szczególnie zaś ludziom młodym, którzy wchodzą w dorosłe życie w rzeczywistości zupełnie odmiennej od ówczesnej. Antoni Mężydło podkreślił rolę, jaką w antykomunistycznej
opozycji odegrały Kościół i uniwersytet toruński. Głos zabrał również przedstawiciel gdańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, a przewodniczący "Solidarności" Regionu Toruńskiego
Władysław Krypel odczytał list do wydawcy od przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" Janusza Śniadka. Słowa uznania dla inicjatywy wydawniczej oraz podziękowanie autorowi za pracę
nad książką przekazał, również listownie, abp Marian Przykucki.
Publikacja dr. Wojciecha Polaka jest obszerną dokumentacją działań toruńskich opozycjonistów w stanie wojennym i represji, jakie ponieśli ze strony władzy komunistycznej.
Zawiera wiele danych, opisy wydarzeń, informacje o ich źródle oraz obszerne indeksy i ilustracje - fotografie internowanych, demonstrantów, milicji, grypsów więziennych, znaczków,
ulotek, pism podziemnych itp.
Autor książki przedstawił przybyłym na promocję słuchaczom uzasadnienie wydania już teraz publikacji historycznej o faktach sprzed zaledwie 20 lat. Otóż trzeba było to uczynić, ponieważ
można się jeszcze oprzeć na relacjach uczestników i bezpośrednich świadków tamtych wydarzeń, a archiwa SB i milicji w dużej części zostały zniszczone. Również
dokumenty opozycji nie stanowią kompletnego materiału historycznego - reguły konspiracji wymagały stosownego utajniania niektórych informacji, wiele ważnych decyzji zapadało bez dokumentowania ich w formie
pisemnej, a materiały pisane często w ogóle nie były sygnowane przez autora. Dlatego uległ skróceniu do 20 lat uznawany powszechnie przez historyków minimalny okres 40 lat, który
powinien minąć od wydarzeń do opracowania historycznego, by móc oprzeć się na relacjach i wspomnieniach uczestników tamtych wydarzeń. Pracując nad książką, dr Wojciech Polak wykorzystał wspomnienia
ponad 200 osób, uzupełniając je informacjami z ulotek, gazetek i innych materiałów opozycyjnych oraz akt SB zgromadzonych w IPN.
Ciekawym elementem spotkania promocyjnego była dyskusja o współczesnym kształcie polskiej demokracji między prof. Romanem Bäckerem a prof. Andrzejem Zybertowiczem. Krzyżowały
się argumenty i wypowiedzi polemiczne dotyczące skuteczniejszej i autentycznej demokratyzacji życia w Polsce.
Warto nadmienić, że Czas ludzi niepokornych jest kolejną publikacją dr. Wojciecha Polaka o najnowszej historii Torunia po wydanej 2 lata temu książce pt. Najtrudniejsze egzaminy. Niezależne
Zrzeszenie Studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika na tle wydarzeń w kraju i regionie (1980-1982).
Pomóż w rozwoju naszego portalu