Suma odpustowa w parafii Matki Bożej Bolesnej w Czeladzi-Piaskach sprawowana 15 września zakończyła obchody dziękczynne za budowę kościoła 100 lat temu przez ks. Jerzego Imielę. Parafianie i ksiądz proboszcz Józef Handerek świętowali jubileusz nie tylko modlitewnie. Po Liturgii w ogrodach plebańskich do wieczora trwał festyn, podczas którego można było skorzystać z kuchni grillowej, zjeść ciasto, powspominać, snuć plany na przyszłość, a także posłuchać koncertu góralskiego zespołu „Ogórki”.

Wolność wyboru

W homilii wygłoszonej w 100-letniej świątyni biskup sosnowiecki mówił o miłości, która wiąże się z wolnością wyboru. – To jest wspaniałe, że Bóg, który jest miłością, nie zmusza nas do relacji ze sobą, ale w taki sposób objawia swoją miłość, że musimy dokonać wyboru i albo pójdziemy z nim albo przeciwko niemu. I zostawia nam tutaj wolną rękę. To jest dla wielu trudne i wręcz bolesne – ten dramat wyboru, ten dramat wolności. Ale Pan Bóg nas zaprasza do dojrzałości. Zauważcie, jak to zrobiła Maryja, wasza patronka. Przyszedł do niej anioł i dał jej propozycję: „Jeśli chcesz, zostaniesz matką Syna Bożego”. Ojcowie Kościoła piszą, że całe niebo wstrzymało oddech, co Ona odpowie, czy się zgodzi, czy nie. Ojcowie Kościoła tłumaczą potem, że dzieło wcielenia było czymś większym niż dzieło stworzenia. Dlaczego? Bo przy stworzeniu Bóg kierował się tylko własną wolą. Robił to, co chciał. A przy wcieleniu potrzebował jeszcze zgody człowieka, zgody Maryi – nauczał pasterz Kościoła sosnowieckiego.

Z kart historii

Budowę kościoła rozpoczął, wraz z ochoczo przystępującymi do prac parafianami, ks. Jerzy Imiela w 1922 r. na terenie wcześniej istniejącej hałdy. – Nasz kościół jest kopią kościoła w Carbonne. Zgodę na budowę wyraziła 23 maja 1922 r. Okręgowa Dyrekcja Robót Publicznych w Kielcach. Finansowała ją kopalnia z osiąganych zysków, także górnicy opodatkowali się na ten cel i przeznaczali na budowę kilka dniówek roboczych. Budowa przebiegała bardzo sprawnie, gdyż kopalniany wydział budowlany był silnie rozbudowany – zatrudniał ponad 1000 fachowców – powiedział ks. Józef Handerek.

Nie bez znaczenia było to, że Francuzi sprowadzili z Paryża firmę, która zajmowała się obróbką naturalnego kamienia. Kupili również maszyny do wyrobu betonowych bloków. Przez długie miesiące gładzono kamienie, dzięki temu ścian kościoła nie trzeba było pokrywać tynkiem. Za zgodą biskupa kieleckiego 4 grudnia 1923 r. ks. Jerzy Imiela odprawił w kościele nabożeństwo dla górników, mimo że kościół nie był jeszcze ukończony. Budowę zakończono w 1924 r.

Ale nie była to samodzielna wspólnota. Parafię pod wezwaniem Siedmiu Boleści Najświętszej Maryi Panny erygowano dopiero w styczniu 1937 r. dekretem pierwszego częstochowskiego biskupa ks. Teodora Kubiny. Dekret ogłoszony 24 stycznia 1937 r., wszedł w życie 28 stycznia 1937 r. Natomiast w piśmie bp. Teodora Kubiny z 10 marca 1939 r. pojawiła się już inna nazwa kościoła: Kościół Matki Bożej Bolesnej. Konsekracji świątyni dokonał 1 września 1957 r. biskup częstochowski Zdzisław Goliński.

Zabytkowa architektura

– Kościół zbudowany został w stylu wczesnoromańskim na wzór bazylik budowanych we wczesnym średniowieczu we Włoszech i na południu Francji. Styl ten charakteryzuje oszczędność wzoru, proste bryły geometryczne zestawione są ze sobą z wyraźnym wyróżnieniem każdej z nich – wyjaśnia ks. Handerek.

Ozdobą świątyni jest niewątpliwie czworokątna dwudziestometrowa wieża. Jest usytuowana z tyłu, zgodnie z założeniami stylu wczesnoromańskiego po prawej stronie prezbiterium i ma miejsca na cztery dzwony. W 1951 r. parafianie ufundowali dwa dzwony. Jeden z nich, o wadze 220 kg, dedykowany został św. Barbarze. Drugi, o wadze 310 kg, dedykowany jest Matce Bożej Królowej Pokoju. Trzeci dzwon, o wadze 110 kg, jest dedykowany Matce Bożej Bolesnej.

Kościół ma trzy nawy w układzie bazylikowym z transeptem, który nadaje mu kształt krzyża. Nawa główna o długości 40,4 m oddzielona jest od naw bocznych dziesięcioma filarami, po pięć z każdej strony. Szerokość kościoła wynosi prawie 16 m. Długość nawy poprzecznej (transeptu) to 25,5 m. – Podobnie jak w średniowiecznych świątyniach nawa główna i boczna nie mają sklepienia – wyjaśnia proboszcz.

Okna są wąskie, podzielone na trzy części i zakończone łukami. W nich znajdują się witraże świętych i Świętej Rodziny, ofiarowane przez parafian, między innymi przez dr. Trznadla, czy Róże Różańcowe. W bocznych nawach są stacje Drogi Krzyżowej z 1938 r. namalowane przez Elizę Potkańską i poświęcone w 1949 r. W części południowej transeptu znajduje się marmurowy ołtarz Serca Pana Jezusa, a na nim przywieziona z Francji dwumetrowa figura Pana Jezusa wykonana ze stiuku imitującego marmur. Na ołtarzu są figury św. Barbary i św. Anieli z Foligno. Ponad ołtarzem znajduje się witraż symbolizujący przyjaźń polsko-francuską.

Sanktuarium

Kościół to także sanktuarium św. Jana Marii Vianneya. Po prawej stronie ołtarza głównego umieszczono obraz proboszcza z Ars. W części południowej transeptu znajduje się ołtarz św. Siostry Faustyny, a nad nim witraż przedstawiający świętych: w środku św. Wincenty a Paulo, po lewej stronie św. Jan Kanty, a po prawej św. Jan Maria Vianney. W części północnej transeptu znajduje się ołtarz św. Jana Pawła II. Nieopodal ołtarza jest kamienna chrzcielnica wykonana na wzór toruńskiej chrzcielnicy, w której został ochrzczony Mikołaj Kopernik. W transepcie północnym widzimy trzyczęściowy witraż poświęcony św. Barbarze wykonany w 1924 r. przez krakowski Zakład Witraży Stanisława Żeleńskiego.

Prezbiterium zamknięte jest prostą ścianą z trzema wnękami. Nad ołtarzem znajduje się rozeta ozdobiona liliami. – Podczas kapitalnego remontu w 2018 r. cała rozeta, figura Chrystusa i Matki Bożej Bolesnej zostały odnowione pod kierownictwem Sylwii Namyślak, konserwatora zabytków z Bytomia. Figura Chrystusa i Matki Bożej Bolesnej wykonana w 1946 r. jest wzorowana na słynnej rzeźbie Piety, dłuta Michała Anioła z bazyliki św. Piotra w Rzymie. Figurę projektował i wykonał zakład Jana Zagórskiego z Sosnowca. W rozecie widnieją słowa średniowiecznej pieśni: Stabat Mater Juxta Crucem Dolorsa (Stała Matka pod Krzyżem Boleściwa). W ołtarzu głównym znajduje się także figura św. Michała Archanioła, którą ufundowała rodzina Mikłuszka – opowiada ks. Józef.