Reklama

Niedziela Kielecka

Nie ma straconych alkoholików

Z Henrykiem Weberem, od 25 lat instruktorem terapii uzależnień rozmawia Agnieszka Dziarmaga

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

AGNIESZKA DZIARMAGA: – Jaki sygnał w naszym postępowaniu czy w zachowaniu bliskiej osoby powinien nas zaniepokoić, że być może chodzi o nałóg alkoholowy, że oto mamy poważny problem?

Reklama

HENRYK WEBER: – Takich symptomów jest wiele. Może to być np. powtarzająca się sytuacja, gdy dana osoba wypija większą dawkę niż sobie obiecuje, gdy zatraca zakładaną miarę. Wie, że potem będzie się źle czuła, ale zarazem uruchamia się tzw. myślenie magiczno-życzeniowe, że będzie lepiej, że piję powoli albo że tym razem pomagam sobie jedzeniem itd. Następuje upośledzona zdolność kontroli picia, która prowadzi do upijania się. Sygnałem jest także subiektywne poczucie łaknienia alkoholu (głód alkoholu), w sytuacji gdy nawet przez jakiś czas uda się utrzymać abstynencję. I kolejny ważny syndrom – kac, czyli Alkoholowy Zespół Abstynencyjny, z fatalnym poczuciem na drugi dzień po przepiciu.
Fachowo mówimy o fazach uzależnienia od alkoholu. Pierwsza z nich to z pozoru niewinne picie towarzyskie (sprawia przyjemność, powoduje wzrost tolerancji na alkohol). Fazę ostrzegawczą cechuje kilka symptomatycznych zachowań: wyrzuty sumienia i kac moralny; zaniedbywanie rodziny; konflikty małżeńskie; nieobecności w pracy; usprawiedliwianie picia różnymi okazjami; wzrost agresywności i konflikty z prawem; nieregularne odżywianie się i zaniedbywanie wyglądu zewnętrznego; wreszcie picie ciągami na przemian z okresami abstynencji; udowadnianie silnej woli i składanie przysięgi abstynencji; poczucie pustki, bezradności. I tak dochodzimy do fazy czwartej, nazwanej w literaturze chroniczną. Cechują ją m.in.: okresy długotrwałego opilstwa, picie poranne, upijanie się w samotności, spadek tolerancji na alkohol i sięganie po alkohole niekonsumpcyjne. A dalej – rozpad więzi rodzinnych, degradacja zawodowa i społeczna, otępienie alkoholowe przejawiające się np. we wtórnym analfabetyzmie, psychozy alkoholowe, wreszcie choroby somatyczne (np. marskość wątroby) i skrajne wyczerpanie organizmu.

– Mówi się o mechanizmach obronnych stosowanych w chorobie alkoholowej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

– Te tzw. „czary alkoholika” to sposoby zmieniania obrazu rzeczywistości u siebie i innych ludzi od prostych kłamstw i zafałszowań, po wyrafinowane techniki manipulowania własnymi myślami, emocjami, aby świat osoby pijącej wydał się lepszy, niż jest w istocie. Do najbardziej typowych należą: zaprzeczanie – czyli podtrzymywanie przekonania, że problem z alkoholem nie istnieje; minimalizowanie – jest problem, ale niewielki, a „mogło być dużo gorzej”; obwinianie – zaprzeczanie własnej odpowiedzialności za zachowania pod wpływem alkoholu i przerzucanie odpowiedzialności na innych, np. na żonę/męża; usprawiedliwianie i szukanie racjonalnych przyczyn, np. „wypiłem, bo były imieniny”; koloryzowanie doświadczeń uzasadniających sens dalszego picia.

– Jak w ciągu ostatnich lat zmienił się obraz polskiego alkoholika?

Reklama

– Zmienił się i wciąż się zmienia. Przede wszystkim obniża się wiek inicjacji alkoholowej, który zdecydowanie osadził się w czasach gimnazjum. To prawie norma. Chciałbym tu zwrócić uwagę na jedną z bolączek (jedną, bo uzależnienia i terapia to temat rzeka) – powszechną dostępność, atrakcyjne opakowanie alkoholi, ofertę małych buteleczek, które tak łatwo schować do plecaka, do damskiej torebki. Każda wizyta na stacji paliw to przecież okazja do zakupu alkoholu, nie mówiąc już o innych sklepach.
Do niedawna alkoholizm kojarzył się z biedą, wykluczeniem, marginesem życia, a teraz mamy coraz więcej świetnie sytuowanych i robiących kariery alkoholików weekendowych oraz grupę ludzi wykształconych, inteligentnych, tworzących w sobie ogromne mechanizmy wyparcia problemu. Lekarze, prawnicy, nauczyciele, policjanci – do nich najtrudniej dotrzeć, bo wypracowali bardzo dobre techniki maskujące. Miałem 34-letniego pacjenta, właściciela świetnie prosperującej firmy, ojca i męża, którego zastanowiła konieczność wypicia jednej, a potem dwóch lampek koniaku, aby lepiej zrozumieć podpisywane przezeń dokumenty. Sam do nas przyszedł, dostrzegł problem, ale np. żona tego problemu nie widziała i odsądziła mnie od czci i wiary, że z porządnego biznesmana robię alkoholika. Przeszedł terapię – teraz jesteśmy wszyscy w bardzo dobrych relacjach.

– Ilu pacjentów przeszło przez Pana ręce, jak Pan z nimi pracuje?

– W ciągu 25 lat można śmiało powiedzieć, że były to tysiące, mężczyzn, kobiet, a nawet dzieci. Najmłodszy miał 15 lat, najstarszy – 73 lata, co dowodzi, że na terapię nigdy nie jest za późno. W metodach jestem ortodoksyjny, uważam, że z pacjentem trzeba konsekwentnie pracować od początku do końca, realizując ok. 40 sprawdzonych w terapii tematów (które z kolei generują inne tematy). W początkowej fazie spotykamy się dwa razy w tygodniu, później – raz.

– Pan to wie najlepiej, jako metody przepracowane na własnej skórze. Gdy rozmawialiśmy kilkanaście lat temu, mówił Pan o sobie: jestem alkoholikiem i nim pozostanę, chociaż jestem trzeźwy. Alkoholikiem się jest, terapeutą się bywa… Pana trzeźwość liczy się na 26 lat.

– No tak, długa i trudna droga. Mój przykład to właśnie zaprzeczenie typowego obrazu alkoholika: normalny dom rodzinny, potem małżeństwo, niezła praca, stabilizacja, dobre kosmetyki i pozornie niewinny gin z tonikiem. „Dwunastkę” w Morawicy nazywam moją „porodówką”, bo tam 9 kwietnia 1991 r. „urodziłem się na nowo” – z własnej woli, w wielkich bólach. Była twarda terapia, były tzw. „suche kace” (alkohol czułem w kawie, mleku, zupie. Musiałem wszystko, co do kropli, wylać do zlewu). Głód alkoholu – a jest to bardzo silne doznanie emocjonalne, łączone z przeczuciem, że zaraz stanie się coś złego – był okrutny.
Ale wtedy, po trzech „powrotach” do Morawicy, już wiedziałem, jak temu zaradzić. Biegłem na mityng. Kielce są w tej szczęśliwej sytuacji, że codziennie jest gdzieś jakiś mityng. Zawsze znajdzie się więc koło ratunkowe w postaci grupy wsparcia. Żona na szczęście przestała mi współczuć, zostawiła mnie samego z tym problemem – i tak miało być. Gdy wróciłem z „dwunastki”, nie było, jak wcześniej, fanfar ani powitalnych obiadków, tylko lakoniczna karteczka: „jestem u fryzjera, napraw kran i wytrzep chodnik”. Tak właśnie miało być. Alkohol to mój problem, nie żony.
Poddałem się twardej terapii, ale w przychylnej atmosferze, budowanej przez terapeutów. Po 15 miesiącach dr Teresa Tymińska-Tkacz, ówczesny ordynator Oddziału Odwykowego XII zapytała, czy nie zechciałbym zostać terapeutą?
Zdecydowałem się na studia w warszawskim Instytucie Zdrowia i Trzeźwości, skończyłem Studium Pomocy Psychologicznej, Studium Terapii Uzależnień, warsztaty z dziedziny asertywności nt. pierwszego kontaktu z osobą uzależnioną i współuzależnioną, odbyłem staż w ówczesnych wiodących placówkach w kraju. Wiem z doświadczenia, że nigdy nie jest za późno.
Tak, jestem alkoholikiem. Nim się jest, a terapeutą tylko się bywa. Codziennie patrzę w oczy tej prawdzie. Mówię o tym głośno, bo wiem, że mój przykład może komuś pomóc odkryć jego uzależnienie. Podkreślam: nie ma straconych alkoholików – są tylko tacy, którzy stracili nadzieję, a rolą dobrego terapeuty jest obudzić tę wiarę u osoby uzależnionej.

2017-03-01 12:58

Oceń: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W jednej chwili Bóg odmienił jego życie

Niedziela bielsko-żywiecka 33/2024, str. IV-V

[ TEMATY ]

alkoholizm

Anonimowi Alkoholicy

Monika Jaworska/Niedziela

Janina (druga od lewej) i Mirosław (drugi od prawej) Rękorajscy z organizatorami i uczestnikami koncertu w szpitalu w Ustroniu

Janina (druga od lewej) i Mirosław (drugi od prawej) Rękorajscy z organizatorami i uczestnikami koncertu w szpitalu w Ustroniu

Miał 10 lat, gdy policja przyprowadziła go do domu pijanego. Był ponad 3 lata bezdomny, uciekał z miasta do miasta. Dworce, strychy i piwnice stały się jego przytuliskiem. Wyciągał chleb ze śmietnika, patrzył, czy nie jest spleśniały, i jadł. Popijał go zimną wodą. To była jego obiadokolacja. Jak podkreśla, to nie rodzice mu to zgotowali, a on sam zgotował sobie takie piekło na ziemi.

Mirosław Rękorajski w sierpniu – miesiącu trzeźwości – opowiada naszej redakcji o tym, jak sięgnął dna i jak Bóg go uratował. W wieku 4 lat zaczął pić piwo. Gdy miał 7 lat, jego starszy brat szedł do I Komunii św. – Gdy rodzice poszli do kościoła, to ja im spiłem parę kieliszków i padłem. Później piłem denaturat, wąchałem kleiki, rozpuszczalniki. Miałem dwa wyroki, szukano mnie listem gończym. Gdy w Warszawie spałem na ławeczce koło GUS-u, przyszła pani z buldogiem, odwinęła sreberko, kroiła mu suszoną kiełbaskę, a ja dwa tygodnie nie jadłem. Jakbym mógł to bym tego psa pogryzł – wspomina p. Mirosław. Pracował w kopalni na Śląsku, z której 2 razy go zwalniali za alkohol. W momencie kryzysowym, pijany i pod wpływem narkotyków, na Dworcu Zachodnim rzucił się pod pociąg. Ten przejechał obok niego, gdyż przecznica znajdowała się 2 metry wcześniej. – Stwierdziłem, że nawet zabić się nie umiem. Wtedy pomyślałem, co jest nie tak? Za ostatnie pieniądze kupiłem bilet. Wsiadłem w pociąg. A że pół roku się nie myłem i śmierdziałem, więc siadłem między wagonami. Jechałem do brata do Piotrkowa. Brat dał mi ubrania. Matka kazała się umyć i powiedziała, bym jechał na Śląsk, bo tam mam zameldowanie – wspomina. Trzy razy miał widzenie we śnie, że jest czysty, a wokół niego stoi dużo ludzi uśmiechniętych, podnoszących ręce, wielbiących Boga. Nie rozumiał tych snów.
CZYTAJ DALEJ

Nie możecie służyć Bogu i Mamonie!

2025-09-16 12:42

Niedziela Ogólnopolska 38/2025, str. 20

[ TEMATY ]

homilia

S. Amata CSFN

W czytaniu, które pochodzi z Księgi Amosa, prorok nawiązuje do realiów społecznych w jego czasach, czyli w VIII wieku przed Chrystusem. Mimo że upłynęło ponad 2700 lat, nauczanie to wcale nie straciło na aktualności, bo wciąż istnieje bezlitosne wyzyskiwanie biednych przez bogaczy.

Znamienne, że chodzi o bogaczy, którzy są religijni, ale zachowując dni święte, z niecierpliwością wyczekują ich końca, aby mogli wrócić do niesprawiedliwych praktyk, takich jak fałszowanie miar i wag. Najbardziej bezwzględni posuwają się o wiele dalej: „Będziemy kupować biednego za srebro, a ubogiego za parę sandałów, i plewy pszeniczne będziemy sprzedawać”.
CZYTAJ DALEJ

Fundacja Świętego Józefa rozpoczyna cykl webinarów dla rodziców i opiekunów

Fundacja Świętego Józefa uruchamia nowy projekt edukacyjno-prewencyjny adresowany do rodziców i opiekunów dzieci. Obejmie on sześć bezpłatnych spotkań online z ekspertami, których celem będzie wzmocnienie kompetencji wychowawczych oraz tworzenie bezpiecznego środowiska dla najmłodszych - zarówno w rodzinie, jak i w przestrzeni kościelnej.

Webinary będą miały formę warsztatowo-szkoleniową. Każde spotkanie potrwa godzinę, od 19.30 do 20.30, i poprowadzą je psychologowie, psychoterapeuci oraz pedagodzy z wieloletnim doświadczeniem. Uczestnicy poznają praktyczne metody wspierania rozwoju psychicznego, emocjonalnego i duchowego dzieci i młodzieży. Projekt jest otwarty - można zapisać się zarówno na cały cykl, jak i na wybrane spotkania, bez konieczności wcześniejszego udziału w innych wydarzeniach. Rejestracja prowadzona jest na stronie https://fsj.org.pl/szkolenia/.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję