Świątniki – stolica Wołyniaków

Kiedy 1945 r. przyjeżdżały tu tysiące wagonów kolejowych z osadnikami z kresów wschodnich II Rzeczpospolitej, dolnośląskie miejscowości zapełniały się nowymi mieszkańcami. Uciekali – lub byli zmuszeni do opuszczenia ukochanych rodzinnych stron i tu zajmowali puste domostwa i gospodarstwa. Przywozili ze sobą wszystko, co mieli, bądź niewiele – tyle, ile udało im się uratować. Przywozili to, co uważali za najcenniejsze – i tak na Dolnym Śląsku znalazło się wiele cennych relikwii, w tym wizerunków Matki Bożej, do której modlono się o ocalenie i opiekę. Otaczane czcią i kultem obrazy czy figury są nie tylko cennymi pamiątkami religijnymi – stanowią dowód tożsamości narodowej i kulturowej, są dziedzictwem, przeniesionymi do nowej Ziemi Obiecanej.

Reklama

Do Matki Bożej Bolesnej w Świątnikach przyjechał najpierw bp Jan Bagiński z Opola, którego rodzina pochodzi z Kamionki, należącej do parafii w Niewirkowie na Wołyniu. Tam, w kościele parafialnym, przed wizerunkiem Matki Bożej Bolesnej był ochrzczony, pierwszy raz przystąpił do Komunii św. i do sakramentu bierzmowania. Nie zdążył jednak odprawić Mszy św. prymicyjnej – bo jako 21-letni młodzieniec uciekł z rodziną przed wołyńską rzezią w 1943 r. Kiedy po latach bp Bagiński wszedł do kościoła w Świątnikach i zobaczył obraz z Niewirkowa – ze swojego dzieciństwa – miał łzy w oczach. Zaległą Mszę św. prymicyjną odprawił przed Matką Bożą Bolesną po wielu latach swojego kapłaństwa.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wkrótce po jego wizycie do Świątnik zawitała grupa Kresowiaków z nieżyjącym już Ryszardem Zarembą, przewodniczącym Towarzystwa Miłośników Kultury Kresowej. W rozmowie z ks. Zbigniewem Słobodeckim przyznali, że w gronie Wołyniaków chcieliby spotkać się tutaj, gdzie znalazła swe miejsce Matka Boża Bolesna z Niewirkowa i zaprosić też innych, których korzenie tkwią na Kresach. Termin spotkania mógł być tylko jeden: dzień odpustu Matki Bożej Bolesnej. I tak w 2011 r. Towarzystwo Miłośników Kultury Kresowej razem z Radą Parafialną parafii Nasławice, dyrekcją i nauczycielami Szkoły Podstawowej w Świątnikach, przy wsparciu władz lokalnych i wojewódzkich zorganizowało I Ogólnopolskie Spotkanie. Informacje o spotkaniu rozchodziły się różnymi kanałami, plakaty w wielu dolnośląskich miastach i wsiach roznosili wolontariusze. Przy skromnych środkach finansowych i ograniczeniu czasowym były obawy, czy informacja dotrze do Wołynian i ilu z nich przyjedzie? Przyjechało 400 osób: radość i wzruszenie ze spotkania, wspomnienia, hołd poległym w obronie Ojczyzny, wystawy, wykłady i wspomnienia przy kresowych smakołykach – to wszystko pod płaszczem Matki Bożej niewiarkowsko-świątnickiej, jak ją odtąd nazywają Kresowiacy.

Reklama

W kolejnym roku 2012 oprócz delegacji Kresowiaków z całej Polski przyjechał ks. Władysław Czajka, proboszcz parafii w Równem, gen. Mirosław Hermaszewski, prof. Henryk Słowiński, wołyński żołnierz i prezes środowiska 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej. Bp Jan Bagiński przywiózł do Świątnik relikwie błogosławionego wówczas Jana Pawła II. W sumie w niewielkiej podślężańskiej miejscowości spotkało się 1000 osób.

Od 2013 r. świątnickie spotkania odbywają się w gronie międzynarodowym i ekumenicznym: przyjeżdżają Wołyniacy z Czech, Niemiec, Holandii, USA oraz Ukrainy. W 2014 r. poświęcone zostały kopia cudownego obrazu Matki Bożej Bolesnej, którą ks. Słobodecki z grupą Kresowian zawiózł do parafii w Korcu na Ukrainie oraz pomnik, który Kresowianie zawieźli do Ludwipola (dzisiejsze Sosnove), aby postawić na nieistniejącym cmentarzu katolickim. Spotkania nabrały także charakteru ekumenicznego dialogu: w ub. roku pojawili się Ormianie i przedstawiciele gminy żydowskiej. U progu nowego roku szkolnego ogromne zaangażowanie uczniów i nauczycieli niewielkiej SP w Świątnikach w organizację spotkania jest pięknym gestem. Dla młodzieży jest również najlepszą lekcją żywej historii.

* * *

Powiedzieli:

Abp Józef Kupny
Z radością obejmuję honorowym patronatem V Ogólnopolskie Spotkanie Miłośników Ziemi Wołyńskiej i Kresów, które odbędzie się w dniach 12-13 września w Świątnikach.
Wierzę, że kolejne spotkanie będzie miało charakter edukacyjny, kształtując przede wszystkim w młodym pokoleniu szacunek dla wartości, które zawsze były bliskie każdemu Polakowi. W tym duchu z uznaniem patrzę także na organizowane przez was akcje ratowania nekropolii na Wschodzie.

Śp. Ryszard Zaremba, były prezes TMKK
Myśl modlitwy Wołynian z naszego środowiska pod cudownym obrazem Matki Boskiej Niewirkowskiej wyszła od Marii Chmurzyńskiej, Elżbiety Wojtali i Henryka Słowińskiego, którzy reprezentują Koło Zasłuczan Towarzystwa Miłośników Kultury Kresowej.
Potem przyszła refleksja: a dlaczego nie spróbować zwołać wielu innych, nieznanych nam Wołynian? Przecież do tej pory nie było takiego spotkania.
Tak powstała decyzja: nie jedna Msza, a poważna próba nawiązania kontaktów w środowiskach wołyńskich, Apel Poległych, konferencja pt. „Wołyń i co dalej”, wspomnienia przy wieczornym ognisku. (...) Pewnie trochę za dumne i na wyrost, ale chcieliśmy wreszcie powiązać ze sobą jak największą ilość wołyńskiej braci.
Przyjechaliśmy wieczorem na spotkanie z proboszczem parafii ks. Zbigniewem Słobodeckim. I już po pierwszych słowach, wiedzieliśmy, że ten ksiądz stworzy dla Wołyniaków prawdziwie domową atmosferę. Mało powiedzieć, że przyjął nas z pełnym zrozumieniem i ofertą pomocy. Ksiądz przyjął nas z otwartym sercem, jak dawno oczekiwanych, miłych gości. (...)
Nie znałem po prostu do tej pory mieszkańców Świątnik. Choć mam siwe włosy i wiele już widziałem, ale takiego bezinteresownego zaangażowania mieszkańców, Rady Parafialnej, Sołtysa, Dyrektor Szkoły – jeszcze nie. Kochani – bardzo wam dziękujemy i „kłaniamy się czapką, po staropolsku, do samej ziemi”.

Wypowiedź z 2011 r.

* * *