Reklama

Niedziela Sandomierska

#WakacjezNiedzielą (cz. 7)

Kolejnym ciekawym miejscem na wakacyjnym szlaku dworów, pałaców i zamków znajdujących się na terenie naszej diecezji jest miejscowość Dzikowiec.

Niedziela sandomierska 34/2021, str. IV

[ TEMATY ]

turystyka

wakacje

Agnieszka Łatka

Kościół w Dzikowcu

Kościół w Dzikowcu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Leży ona na południowych granicach Puszczy Sandomierskiej. Wybierając się do tego punktu naszego zainteresowania możemy wybrać różne drogi, bo jak to w życiu bywa do wybranego celu można dotrzeć z różnych stron. Proponujemy dojazd od strony Majdanu Królewskiego przez miejscowości: Kopcie, Wola Rusinowska i Lipnica. Trasa ta pozwala nam zasmakować w krajobrazie pięknych lasów i łąk.

Historia

Docierając do Dzikowca ukazuje się naszym oczom piękny dwór z otaczającym go parkiem. Wzniesiony został w 1833 r. z inicjatywy Józefa Błotnickiego a w 1890 r. do istniejących zabudowań dodano dwa ganki przy krótszych elewacjach dworu. Rodzina Błotnickich cieszyła się swoim majątkiem do wybuchu II wojny światowej, kiedy to Niemcy przejęli go dla własnych potrzeb. Na przestrzeni lat w murach dworu mieścił się polowy szpital wojskowy, sale lekcyjne Publicznej Średniej Szkoły Rolniczej i Szkoły Podstawowej oraz mieszkania prywatne. Ulokowano w nim również Państwowy Ośrodek Maszynowy, Dom Dziecka a otaczające go budynki gospodarcze wykorzystywała miejscowa Gmina Spółdzielcza. Od 1982 r. w dworze mieściło się Przedszkole Samorządowe, które w 2010 r. zakończyło swoją działalność. Od tego momentu budynek stał pusty aż do 2019 r., kiedy to dwór został gruntowanie wyremontowany i służy dzisiaj Samorządowemu Centrum Kultury.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Opis dworu

W źródłach poświęconych omawianemu obiektowi możemy wyczytać, że jest to „klasycystyczny dwór wybudowany na rzucie prostokąta z niewielkimi gankami i ryzalitami na osiach wszystkich ścian zewnętrznych”. Znawcy przedmiotu opisują wygląd dworu w następujący sposób: „Prostopadłościenna, murowana z cegły, parterowa, podpiwniczona bryła przykryta dachem czterospadowym krytym blachą zakładkową urozmaicona jest od frontu prostokątnym w rzucie przedsionkiem krytym dachem dwuspadowym, od strony ogrodu pięciobocznym ryzalitem krytym dachem wielospadowym, a także dwoma odkrytymi gankami w krótszych elewacjach z zadaszeniami wspartymi na filarach. Wschodnia elewacja frontowa dworu jest ośmioosiowa, z trzyosiowym przedsionkiem z okulusem w trójkątnym naczółku. Elewacja zachodnia– ogrodowa, jest dziewięcioosiowa, z wielokątnym ryzalitem na osi, z którego bliźniacze biegi schodów prowadzą do ogrodu oraz dwoma bliźniaczymi ramującymi go pseudoryzalitami. Na elewacjach widoczna jest dekoracja w postaci zdwojonych pilastrów, finezyjnych obramień okiennych, nadokienników, podokienników oraz rozbudowanego gzymsu kordonowego. Wnętrze zaprojektowano w układzie dwutraktowym, z pomieszczeniami rozplanowanymi po dwóch stronach sieni i bawialni”. Tyle jeśli chodzi o fachowy opis odwiedzanego przez nas obiektu.

Reklama

Inne zabudowania

W skład zespołu dworsko-parkowego wchodziły także: oficyna, budynek folwarczny, oranżeria, lodownia oraz spichlerz, który jak możemy wyczytać w dostępnych informacjach, w XVIII wieku służył jako składnica Dóbr Królewskich Ekonomii Sandomierskiej. Obecnie pełni funkcję magazynu Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. Budynek folwarczny natomiast pełnił wiele funkcji takich jak: stajnie, mieszkania masztalerzy czy browaru. Położony jest równolegle do drogi wjazdowej do parku od strony południowej. Z kolei oranżeria mieści się przy alei głównej, po południowej stronie dworu.

Park i otoczenie

Park został objęty ochroną ze względu na wartość krajobrazową i przyrodniczą. Ochroną objęto drzewa z gatunku: lipa, dąb i jesion. Spacerując po parku wśród wielu drzew, możemy podziwiać także kasztana jadalnego, tulipanowca, sosnę wejmutkę. W tym zielonym „raju” uwagę przykuwają dwa filary neogotyckiej bramy z przełomu XIX i XX wieku. Znajdują się one u wylotu głównej alei parkowej, na południowy wschód od dworu. Na każdej z wieżyczek dostrzec można pozostałe kute haki trzech zawiasów. Na zewnętrznej stronie słupów znajdują się otwory po ogrodzeniu. Gdy nasze kroki skierujemy w stronę frontu głównego budynku docieramy do malowniczego stawu. Tutaj zasiadając wygodnie na jednej z ławeczek możemy podziwiać otaczające go sitowie i baraszkujące w nim kaczki. Przy zachodnim brzegu naprzeciw budynku usytuowany jest taras widokowy z końca XIX wieku. Natomiast po stronie północno-wschodniej stoi kapliczka poświęcona św. Janowi Nepomucenowi. Została ona postawiona na sztucznie usypanym wzniesieniu i jest zbudowana na planie sześcioboku.

Reklama

Warto odwiedzić

Z miejscowością związana jest osoba ks. Stanisława Sudoła, Sługi Bożego, który w 1945 r. objął probostwo w Dzikowcu. Zasłynął jako pobożny i gorliwy kapłan, otwarty na ludzi. Dał się poznać jako dobry gospodarz a zarazem jako inicjator modlitw o pomyślność Kościoła, Ojczyzny i rolniczego stanu. Zmarł 19 marca 1981 r. Na jego nagrobku widnieje napis umieszczony przez parafian „Módl się za nami i ciesz się w Niebie, za wierną służbę Bogu i ludziom”. W 33. rocznicę śmierci ks. Sudoła rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny. Wracając do skrzyżowania dróg warto zaglądnąć do kościoła na krótką modlitwę, gdzie znajdują się doczesne szczątki Sługi Bożego. Naprzeciw świątyni znajduje się stara plebania, która od 2015 r. przeznaczona została na Izbę Pamięci ks. Sudoła. Natomiast przed zespołem szkół noszącym imię ks. prałata Stanisława Sudoła stoi pomnik jemu poświęcony, który ma swoją nietypową wymowę. I tutaj zagadka: w co jest udekorowana sutanna ks. Stanisława?

Huta Komorowska

Ten rejon naszej diecezji daje świadectwo o jeszcze jednym wielkim kapłanie, którym jest śp. kard. Adam Kozłowiecki. Dlatego proponujemy wstąpić przy okazji do Huty Komorowskiej, rodzinnej miejscowości tego duchownego. Zasłynął on jako misjonarz Afryki, który odznaczał się wrażliwością na nędzę i niesprawiedliwość społeczną. To motywowało go do niesienia pomocy ubogim. Był zaangażowany osobiście w walkę z głodem i niedożywieniem, opiekował się też chorymi. W jego życiorysie znajdujemy informację, że „szczególną troską otaczał ubogą młodzież starając się zapewnić jej możliwość zdobycia wykształcenia. Sam żył skromnie, gdyż wszystko, co posiadał rozdawał biednym”. Do pamiątek po jego rodzinie należy obecnie oficyna odbudowana na podstawie zachowanych fotografii. W jej wnętrzach znajduje się muzeum poświęcone jego osobie i działalności.

2021-08-17 13:39

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Piękno w miniaturze

Niedziela Ogólnopolska 31/2018, str. 44-47

[ TEMATY ]

turystyka

Margita Kotas

Stare Miasto w Budvie jest położone na półwyspie

Stare Miasto w Budvie jest położone na półwyspie

Nazywana czarnogórskim Miami i miniaturowym Dubrownikiem. Czarnogórska Budva doświadczona kataklizmem powstała jak feniks z popiołów i nie przestaje zachwycać.

Wielkanocny poranek 15 kwietnia 1979 r. zapowiadał się w Budvie jak każdy świąteczny dzień – spokojny i radosny. Mieszkańcy miasta niespiesznie szykowali się do wyjścia z domów. Pierwszy wstrząs nastąpił o 7.19. Trwał 10 sekund. Po nim przyszły wstrząsy wtórne zgrupowane na dwóch obszarach – wokół Budvy i Ulcinju. Trzęsienie ziemi o sile 7,3 w skali Richtera spowodowało rozległe zniszczenia nie tylko w nadmorskim regionie Czarnogóry, lecz także w północnej Albanii. W samej Budvie w wyniku kataklizmu poważnym zniszczeniom uległa zabytkowa starówka; spośród 400 budynków w nienaruszonym stanie zachowało się zaledwie 8. Znacznym uszkodzeniom uległy także mury obronne. Miasto, jak już nie raz w swojej historii, podniosło się z gruzów; zabytkowe budowle budvańskiej starówki zostały odbudowane kamień po kamieniu. Tragiczne wydarzenia zostały natomiast uwiecznione przez czarnogórskiego kompozytora Branko Zenovicia w suicie „15. april 1979”.

CZYTAJ DALEJ

Litania nie tylko na maj

Niedziela Ogólnopolska 19/2021, str. 14-15

[ TEMATY ]

litania

Karol Porwich/Niedziela

Jak powstały i skąd pochodzą wezwania Litanii Loretańskiej? Niektóre z nich wydają się bardzo tajemnicze: „Wieżo z kości słoniowej”, „Arko przymierza”, „Gwiazdo zaranna”…

Za nami już pierwsze dni maja – miesiąca poświęconego w szczególny sposób Dziewicy Maryi. To czas maryjnych nabożeństw, podczas których nie tylko w świątyniach, ale i przy kapliczkach lub przydrożnych figurach rozbrzmiewa Litania do Najświętszej Maryi Panny, popularnie nazywana Litanią Loretańską. Wielu z nas, także czytelników Niedzieli, pyta: jak powstały wezwania tej litanii? Jaka jest jej historia i co kryje się w niekiedy tajemniczo brzmiących określeniach, takich jak: „Domie złoty” czy „Wieżo z kości słoniowej”?

CZYTAJ DALEJ

Francuscy biskupi w Watykanie: potrzebujemy poważnej dyskusji o Europie

2024-05-23 17:14

[ TEMATY ]

Watykan

Francja

biskupi

Episkopat News

Potrzebujemy poważnej dyskusji o Europie, a tymczasem wszystko wskazuje na to, że najbliższe wybory nie będą dotyczyły Unii, lecz będą konsekwencją lokalnego niezadowolenia - powiedział przewodniczący francuskich biskupów. Wraz z prezydium episkopatu złożył wizytę w Watykanie. Rozmawiano o forsowanej przez prezydenta Emmanuela Macrona eutanazji oraz wyborach do Parlamentu Europejskiego.

Poproszony o komentarz dla prognoz przewidujących wysokie notowania ugrupowań prawicowych, abp Eric de Moulins-Beaufort powiedział, że episkopat nie będzie wskazywał, na kogo głosować. Martwi go natomiast brak dyskusji o Europie. „Jaką Europę zostawiamy przyszłym pokoleniom? Co tak naprawdę chcemy zbudować i jaki świat przygotowujemy dla tych, którzy przyjdą po nas?” - mówił przewodniczący Episkopatu.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję